Zelf je drugs testen? Thuistests voor xtc en cocaïne werken nauwelijks
Vervuilde drugs zijn erg gevaarlijk. De tests van Dope or Nope, EZ Test en Safe Test beloven dat je als drugsgebruiker kunt zien wat er in jouw xtc-pillen of cocaïne zit. Maar als Radar de tests uitvoert op drugs waarvan de vervuiling bekend is, blijken ze misleidende resultaten te geven. Met alle risico’s van dien.
Drugsgebruik is steeds minder taboe, zeker in het uitgaansleven. Ruim twee op de vijf jongeren en jongvolwassenen (16-35 jaar) die uitgingen in 2020, hebben in het voorgaande jaar xtc gebruikt - meestal meerdere keren. Van dezelfde groep uitgaande mensen heeft een op de vier in het voorgaande jaar cocaïne gebruikt.
Dankzij het Trimbos-instituut kun je testen bij GGD, Jellinek en anderen
Als je drugs wilt gebruiken, dan kun je je pil of poeder laten analyseren bij een testservice van het Trimbos-instituut. De testlocaties zijn van de GGD, Jellinek of andere gezondheidsinstellingen; de testservice is anoniem en bijna overal gratis. Zo weet je hoe sterk je middel is en welke bestanddelen het heeft, wat kan helpen risico’s te verminderen - bijvoorbeeld het risico op vergiftiging. Daarmee neem je natuurlijk niet alle risico's weg. Ook al weet je precies wat er in je drugs zit en ook al zijn die puur, het gebruik blijft gevaarlijk.
Dope or Nope, EZ Test en Safe Test
Toch is er concurrentie voor de service. De merken Dope or Nope, EZ Test en Safe Test bieden doe-het-zelftests aan voor je drugs. Sommige testen zijn bedoeld om thuis te checken of jouw drug wel is wat de dealer beloofde, andere om te zien hoe zuiver de drug is. Je mengt daarvoor een beetje van je drug met een vloeistof, die vervolgens verkleurt. De kleur moet aangeven waar je mee te maken hebt.
Radar liet deze tests uitvoeren door klinisch chemicus Marc Elisen. Hij gebruikte xtc-pillen en cocaïne waarvan de samenstelling bij ons bekend was om de testen te beoordelen op juistheid en gebruiksvriendelijkheid. Zijn conclusie: ‘Of hetgeen wat je hebt gekocht er ook in zit - daar zou je de aantoontest voor kunnen gebruiken. Maar om een beeld te krijgen of het versneden is of niet, voldoet geen van deze tests.’
Zelf je xtc-pillen testen
Voor de tests met xtc-pillen gebruikt Elisen een pil met ongeveer 150 milligram werkzame stof, vermalen met een deel amfetamine (speed).
De test Dope or Nope XTC kan alleen xtc aantonen. De test zegt niets over zuiverheid of aanwezigheid van andere stoffen. Maar de gebruiksaanwijzing suggereert iets anders: als je kijkt naar de balk die van lichtgrijs naar zwart loopt, denk je mogelijk dat je een zuiverheidstest uitvoert. Het onzuivere mengsel geeft een donkere kleur, alsof we ‘met het pure spul te maken hebben,’ zegt Elisen. Hij oordeelt: ‘Ik heb een test uitgevoerd die me eigenlijk een beetje op het verkeerde been zet.’
De EZ Test Ecstasy moet met verschillende kleurtjes verschillende stoffen kunnen aantonen, waaronder amfetamine en de werkzame stof in xtc: de bestanddelen van ons mengsel. Maar de testvloeistof verandert in een kleur die totaal anders is dan de kleuren in de gebruiksaanwijzing. ‘Hoe moet ik deze nu interpreteren?’ vraagt Elisen zich af.
Hetzelfde probleem doet zich voor met de Safe Test Ecstasy. Ook deze vloeistof moet verschillende kleuren geven voor verschillende stoffen, inclusief amfetamine en xtc. En ook hier levert het xtc-amfetamine-mengsel een kleur op ‘die niet goed overeenkomt met wat de bijsluiter beweert,’ aldus Elisen. ‘Hierdoor weet je niet precies wat je in feite hebt aangeschaft en wat niet.’
Een cocktail van mdma en gevaarlijke stoffen
Xtc-pillen bevatten soms niet alleen de werkzame stof mdma, maar ook cafeïne, mCCP, PMMA of in een enkel geval amfetamine. Dat brengt extra risico’s met zich mee. Laura Smit-Rigter, die de testservice van Trimbos coördineert, legt uit: ‘Afhankelijk van wat voor soort vervuiling, en in welke dosering die vervuiling aanwezig is, kan dat leiden tot vervelende symptomen, nare klachten, tot aan ernstige vergiftiging.’
Zelf je coke checken
Voor de tests met cocaïne wordt een monster gebruikt met 67 procent puurheid en allerlei versnijdingsmiddelen, waaronder 8 procent levamisol. Levamisol is een ontwormingsmiddel voor dieren, meldt Smit-Rigter, en is het meest gebruikte middel om coke mee aan te lengen. Wie het teveel binnenkrijgt, loopt kans om een auto-immuunziekte te ontwikkelen. Hier lees je meer over versnijdingsmiddelen van coke.
Elisen gebruikt twee testen die alleen beloven om te checken of er überhaupt cocaïne in je ponypack zit: de EZ Test Cocaine & Crack cocaine en Dope or Nope Coke/Crack. Deze tests doen wat ze beloven.
Het wordt moeilijker bij de Safe Test Cocaine, want die belooft naast cocaïne ook een dozijn andere stoffen te identificeren, inclusief levamisol. Maar de kleuren die de stoffen moeten aanwijzen, lijken op elkaar: blauw, blauwgroen en lichtblauw. ‘Deze test vind ik bijzonder lastig om te interpreteren,’ zegt Elisen. Hij durft niet met zekerheid te zeggen wat de test over het monster zegt, dus ook niet of het levamisol bevat.
Hoe zuiver is je coke?
Dope or Nope Coke (Purity) moet kunnen zien dat ons cocaïnemonster slechts 67 procent zuiver is, maar de test ‘zegt iets heel anders’ als Elisen hem uitvoert. ‘Als ik deze kleur zie dan denk ik: ik heb een topaankoop gedaan, ik heb hele goede cocaïne gekocht.’
EZ Test Cocaine Purity dient hetzelfde doel maar blijkt iets beter te werken. Als we de versneden cocaïne hieraan toevoegen, geeft de kleur ‘Medium cocaine content’ aan. ‘Met deze test ga ik niet pretenderen dat het ontzettend pure cocaïne is,’ zegt Elisen. Toch heeft ook deze test een probleem, volgens Elisen: de vloeistof splitst zich in tweeën in de testbuis, met twee verschillende kleuren. Het is dus onduidelijk of je de bovenste of de onderste kleur moet beoordelen.
Aanbieders van de testen reageren
De producent van EZ Test reageert dat het bij de EZ Test Cocaine Purity ‘duidelijk in de gebruiksaanwijzing staat’ dat je de onderste laag van de vloeistof moet bekijken. Ook zegt de producent dat de EZ Test Ecstasy verschillende kleuren laat zien voor aparte xtc en amfetamine, niet als mengsel. ‘In de gebruiksaanwijzing van deze test zeggen we dat een andere kleur dan op de staalkaart met wantrouwen bekeken moet worden en we adviseren het weg te gooien.’
De leverancier van Safe Test reageert: ‘Stel je doet een test om te weten of je cocaïne hebt en de kleur valt niet in de range van de bijsluiter. Dan weet je zeker dat geen cocaïne hebt.
Je kunt dus met deze test uitsluiten. Om 100% uit te sluiten wat je hebt zul je altijd een analyse door een laboratorium moeten laten uitvoeren. Uiteraard geldt dit ook voor de vervuilde ecstasy test in uw voorbeeld. De kleur van uw test week af van de kleur op de bijsluiter. De conclusie die u hier uit kon trekken was dat het geen ecstasy was, of althans geen pure ecstasy.’
Over de resultaten van Dope or Nope zegt de producent: ‘Betreft de Coke purity, het is inderdaad juist dat wanneer de kleur donkerder is, de cocaïne een hogere puurheid heeft. De XTC test is enkel voor het identificeren van MDMA in een XTC pil, niet voor de puurheid. De MDMA purity word gebruikt om de puurheid te testen, dit is een andere test.’
