‘Onmisbaar voor vitamine D-aanmaak, verbeterde weerstand, meer energie.’ Zomaar wat claims uit reclames voor douches met infrarood- en uv-licht. Kosten? Een paar duizend euro. Vooral aan het uv-licht worden veel voordelen toegeschreven. De hoofdboodschap is: het is gezond om een Sunshower, Xenz Feel Good Shower of Well-Sun in je badkamer te hangen. Daar valt echter wel wat op af te dingen.

Twijfelachtige voorlichting bij de aankoop van een uv-douche

De claims in verkoopfolders en op de website zijn zeer positief. Maar hoe word je eigenlijk voorgelicht als je de uv-lampen in het echt gaat bekijken? We gaan met de verborgen camera langs een aantal verkooppunten. Daar worden verschillende uitspraken gedaan. Het zou geen zonnebank zijn, want een zonnebank heeft ‘een ander soort uv-lampen’. En het zijn ‘onschadelijke uv-stralen’, ‘net als een avondzonnetje’. Niks aan de hand dus, als we de verkopers mogen geloven.

Experts beoordelen de claims over Sunshower, Xenz Feel Good Shower en Well-Sun

Alle claims die we online en in de folders vinden, zetten we op een rij, samen met de dingen die ons in de winkels worden verteld. We leggen ze voor aan een drietal deskundigen: een dermatoloog, een oogarts en een klinisch psycholoog gespecialiseerd in winterdepressie. En die draaien er niet omheen: gebruik van dit soort douches is schadelijk.

‘Voorbruinen’ zou bescherming opleveren

Dermatoloog Marlies Wakkee zet vraagtekens bij de onschadelijkheid voor de huid. Gebruik van de uv-lampen zou de huid beschermen tegen de zomerzon, door de huid als het ware te trainen. Dit zogenaamde ‘voorbruinen’ beschermt de huid inderdaad tot op zekere hoogte - maar dat is volgens Wakkee vergelijkbaar met slechts een factor 6-bescherming. 

Bovendien zou de Sunshower vergelijkbaar zijn met de kracht van de zomerzon. ‘Als je naar buiten gaat met dezelfde zonkracht, dan adviseren we in Nederland als dermatoloog om je in te smeren met factor 30.’ Kortom: het kleine beetje bescherming dat de Sunshower je geeft, is niet eens genoeg om je te beschermen tegen de schade van de Sunshower.

Sunshower verhoogt vitamine D-waardes, maar ook huidschade

Sunshower is de grootste aanbieder van de uv-douche, en heeft eigen onderzoek laten doen om aan te tonen dat het apparaat veel voor de aanmaak van vitamine D doet. En inderdaad: die waarde wordt flink opgekrikt door de lamp. Maar: ook door voeding of een supplement kun je dit gehalte verhogen. ‘En dan heb je niet de huidschade die ook bij uv-licht hoort’, aldus Wakkee.

Geen éxtra huidschade vergeleken met ziekenhuisbehandeling

Een ander onderzoek dat door de grootste speler wordt aangehaald, is gedaan onder mensen met een huidziekte. 18 maanden lang hebben meerdere groepen van deze mensen wel of geen Sunshower gebruikt, en die groepen zijn vervolgens naast elkaar gelegd. Conclusie: de medische lamp van Sunshower levert geen extra huidschade op. Let wel: het gaat om éxtra huidschade. De controlegroep ondergaat namelijk in die 18 maanden een uv-behandeling in het ziekenhuis. Beide groepen hebben ongeveer evenveel huidschade, al is het aantal onderzochte personen eigenlijk te laag om grote conclusies aan te verbinden. De huidschade weegt op tegen de klachten die door de uv-lampen verdwijnen - in het geval dat je een huidziekte hebt, dus.

Moet je een beschermbril op bij een uv-douche?

Op de websites en in de folders van de uv-douches zien we mooie mensen die genieten van de uv- en douchestralen, maar dan wel zónder beschermbrilletje. In de winkels horen we twee van de drie keer dat een brilletje niet nodig is. Toch worden de apparaten geleverd met bril. Oogarts Eelco Busch verbaast zich over die gemengde boodschap: volgens hem is zelfs uv-licht dat van de zijkant komt schadelijk. De brillen zouden dus sowieso gebruikt moeten worden, en dat hier geen nadruk op ligt, is volgens hem zeer onterecht.

Werkt een uv-douche tegen een winterdepressie?

Winterdip of winterdepressie? Ook daar bieden de lampen een oplossing voor, zeggen de merken. Klinisch psycholoog Ybe Meesters, gespecialiseerd in winterdepressies, schrijft mensen die er last van hebben regelmatig lichttherapie voor. Daar komt geen uv-lamp aan te pas, vertelt hij. Bovendien: als je lichttherapie ondergaat, moet je in de lamp kijken. En laat precies dat bij de uv-lamp heel schadelijk zijn.

Is een uv-douche hetzelfde als een zonnebank?

Eén van de bedenkers van de uv-douche met de naam Sunshower reageert in de studio. Merijn Wegdam bedacht het apparaat als student aan de TU Delft, en is nog steeds betrokken bij het bedrijf. De Sunshower wordt inmiddels gepromoot als gezondheidsapparaat, een toevoeging aan de badkamer van mensen met een winterdip, een laag vitamine D-gehalte of een grauwe teint. Een zonnebank is het zeker niet, zegt Wegdam.

De eigenschappen, die we hebben voorgelegd aan de drie experts, tonen echter een ander beeld. De uv-douche gebruikt zelfs zonnebanklampen, zo staat te lezen in de gebruiksaanwijzing. En het staat zelfs in oud promotiemateriaal vanuit Sunshower zelf: ooit brachten de bedenkers het apparaat op de markt als ‘een bruiningsapparaat onder de douche’. Dat geeft toch te denken.

NVWA en Reclame Code Commissie reageren op claims

De NVWA liet in een reactie weten dat onze uitzending een signaal is dat ze serieus oppakken. De toezichthouder overweegt verder onderzoek.

De Reclame Code Commissie deed eerder al een uitspraak na een klacht over reclame voor de Sunshower. Degene die de klacht indiende, kreeg deels gelijk. Het merk zou beweren dat uv-licht de enige echte bron voor vitamine D-aanmaak is, terwijl je deze vitamine ook via voeding of supplementen binnen kunt krijgen. 

De winkels waar Radar langs is gegaan met de verborgen camera zijn op de hoogte gesteld.

Bron afbeelding: website Sunshower