Wat zijn smaakaccessoires?

Smaakaccessoires zijn producten waarbij je zelf smaak kunt toevoegen aan jouw sigaret. Zo zijn er klikballetjes die je in het filter van je sigaret prikt en zo voorziet van een smaakje. Of druppels waarbij je vloeistof in een smaak naar keuze kunt toevoegen aan jouw sigaret. Er zijn tientallen smaakkeuzes: voor ieder wat wils…

Sommige consumenten geven aan dat ze zonder smaakaccessoires niet zouden roken. Uit onderzoek van het RIVM blijkt dat het mentholverbod invloed heeft gehad op de omzet en verkoop van smaakaccessoires. In het jaar nadat het mentholverbod is ingegaan is de omzet met ruim 25% gestegen.

‘Het voelde alsof je gezonder rookt’

Yamilla is 20 jaar oud en heeft ervaring met klikbolletjes. Ze rookte eerst mentholsigaretten voordat het verboden werd. Wat ze van deze vervangende smaakaccessoires vond? ‘Ik vond het in begin heel prettig, want het is toch weer die mintsmaak. Uiteindelijk was het niet helemaal voor mij, ik kreeg er heel veel hoofdpijn van en ik werd er misselijk. Toen ben ik daarin gaan minderen.’

Het voelde voor Yamilla alsof ze gezonder ging roken: ‘Het is eigenlijk heel erg, ik maak een bewuste keuze en weet dat roken slecht voor mij is. Maar met deze accessoires is het ook lekkerder, waardoor je nog meer gaat roken en dat is nog veel erger.’

Producten worden door populaire influencers op de markt gezet

Deze klikballetjes, maar ook andere smaakaccessoires in de vorm van bijvoorbeeld druppels worden door influencers onder jongeren gepromoot. Omdat deze smaakaccessoires niet onder de Tabakswet vallen, mag dit gedeeld worden en in beeld worden gebracht op de verschillende webshops. Dit terwijl webshops geen foto’s van bijvoorbeeld vapes in beeld mogen brengen en deze ook niet gepromoot mogen worden. 

Om de smaakaccessoires bij jongeren onder de aandacht te brengen, zijn er verschillende influencers van bijvoorbeeld van het televisieprogramma ‘Ex on the Beach’ die zich als ambassadeur inzetten voor klikballetjes in sigaretten. In verschillende TikToks is te zien hoe influencers deze producten promoten met kortingscodes. Zo ook influencer Michella Kox, verslaggever Vanessa Ackah belt naar Kox om te vragen waarom ze dit doet: ‘Ik wilde reclame maken, ik rook zelf namelijk ook, ik ben daar heel eerlijk in.’

Michella Kox: ‘Ik heb niet gezegd: ga allemaal lekker roken’

Of Kox het gevoel heeft bij te dragen aan het roken onder jongeren? ‘Absoluut niet, ik heb niemand gestimuleerd om te roken. Ik heb niet gezegd: ‘Ga allemaal lekker roken’. Er waren geen smaakjes meer en die zijn er nu wel weer, dat was er toen niet.’

Hoe makkelijk het is om je aan te melden als influencer bekijkt verslaggever Vanessa als ze zich aanmeldt als ambassadeur. Ze ontvangt een link die je kunt delen en elke keer dat een persoon een aankoop doet, krijg je 20% van het aankoopbedrag. Binnen 24 uur heeft ze al een verkooplink ontvangen. Een reactie van het bedrijf Klik Bolletjes lees je hier.

‘Het is een ongelofelijke truc van de tabaksindustrie’

Wanda de Kanter is longarts en voorzitter van de Rookpreventie Jeugd en vindt dat deze smaakaccessoires verboden moeten worden: ‘Ik vind het weer een ongelofelijk truc van de tabaksindustrie, menthol maakt tabak nog verslavender. Nu kliksigaretten verboden zijn, doen ze er alles aan om met name jonge mensen sneller verslaafd te krijgen. Het moet onder de Tabakswet komen, enige reden om die bolletjes te gebruiken is om ze in sigaretten te doen. En om zo nog meer kinderen verslaafd te maken, of volwassenen die menthol missen.’

Andere landen voeren strenger beleid

In Nederland is er geen regelgeving voor deze smaakaccessoires, maar dat is niet in alle landen hetzelfde. Zo kent bijvoorbeeld buurland België een totaalverbod op smaakaccessoires. Volgens De Kanter lopen we in Nederland achter de feiten aan: ‘Van uitstel komt afstel hoopt de tabaksindustrie. Maar het kan vandaag worden ingevoerd.’

Tabaksaccessoires worden gereguleerd onder de Tabaks- en rookwarenwet?

Naar aanleiding van ons onderzoek hebben we Staatssecretaris Maarten van Ooijen van Volksgezondheid, Welzijn en Sport om een reactie gevraagd over het ontbreken van smaakaccessoires voor sigaretten in de Tabaks- en Rookwarenwet. Volgens Van Ooijen is de toename van smaakaccessoires een zorgelijke ontwikkeling en komt hier verandering in. Lees hier zijn volledige reactie.