Jongeren vaak te lang in gesloten jeugdzorg

NU.nl voerde gesprekken met experts, belangengroepen en instellingen voor gesloten jeugdzorg. Familie- en jeugdrechtadvocaat Maria de Jong: 'Zeker na een half jaar heeft gesloten jeugdzorg bij bijna alle jongeren meer negatieve dan positieve effecten.'

'Tekort aan vervolgplekken en lange wachttijden'

De Jong vindt dat kinderen zo snel mogelijk weer uit de gesloten jeugdzorg moeten. 'Door een tekort aan vervolgplekken en lange wachttijden lukt dit vaker niet dan wel.' Hoeveel jongeren precies te lang in gesloten jeugdzorg blijven, is niet bekend. 

Het is niet de bedoeling dat kinderen in de gesloten jeugdzorg zomaar alleen naar buiten gaan; ze kunnen zelfs worden opgesloten op hun kamer. Dit wordt gedaan omdat de kinderen op dat moment gevaarlijk zijn voor zichzelf én voor anderen. In 2021 verbleven ongeveer 1800 kinderen in een gesloten instelling. De toestemming van een rechter is nodig om een jongere te kunnen laten opnemen. 

Vervolgopvang is moeilijk te vinden

Kinderen die de gesloten jeugdzorg kunnen verlaten, hebben daarbij vrijwel altijd hulp nodig. Meestal kunnen ze niet thuis gaan wonen, maar moeten naar een verblijfplaats zoals een gezinshuis, een kleinschalige woonvoorziening of een ggz-kliniek. Hiervoor zijn de wachttijden lang en in sommige regio’s is er geen passende hulp beschikbaar. 

Daarnaast kunnen organisaties zo hun twijfels hebben over het opnemen van de kinderen uit de gesloten jeugdinstellingen. De woordvoerder van zorgorganisatie Pluryn: 'Zij vinden de problematiek van kinderen die uit de gesloten jeugdzorg komen vaak nog te ingewikkeld en durven een opname daarom niet aan.'

Door tekort aan vervolgplekken moeten jongeren vaak te lang blijven

Rechters geven vaak toestemming voor verlenging van het verblijf in de gesloten jeugdzorg, omdat er niet genoeg plekken zijn waar de jongeren kunnen worden opgevangen en behandeld. 'Het schrijnende aan uitspraken van rechters over verlenging is dat je in het besluit vaak leest hoe schadelijk het verblijf in de gesloten jeugdzorg kan zijn', zegt De Jong. 'Dat kinderen juist door de geslotenheid heel agressief of juist depressief worden.'

Zoveel mogelijk perspectief bieden

De jeugdzorgorganisaties waarmee NU.nl heeft gesproken, zeggen dat ze jongeren zoveel mogelijk perspectief op het verlaten van de gesloten jeugdzorg bieden, ook als een vervolgplek nog niet in het plaatje past. 

Kinderen raken gedemotiveerd als ze er klaar voor zijn om meer vrijheid aan te pakken, maar nog niet uit de gesloten jeugdzorg weg mogen, zegt Fietje Schelling van ExpEx, een organisatie van jongeren die zelf in de jeugdzorg hebben gezeten. 

Jeugdzorg moet op de schop

De jeugdzorg in haar geheel moet flink op de schop, schreef staatssecretaris Maarten van Ooijen (Jeugdzorg) vorige week in een brief aan de Tweede Kamer. Hierin staat ook dat de gesloten jeugdzorg afgebouwd moet worden. Een plan hiervoor moet er voor de zomer zijn.

Bron: NU.nl