Steeds vaker geen medicijnen bij apotheek: wanneer spreek je van tekort?
Je komt bij de apotheek en dan blijkt opeens je medicijn niet beschikbaar. Het is een steeds vaker voorkomende klacht. Wanneer is nu eigenlijk sprake van een tekort en wat zijn je mogelijkheden als jouw medicijn niet beschikbaar is?
Tekorten naar recordhoogte
Het aantal geneesmiddelentekorten in Nederland steeg in 2023 naar een recordhoogte. KNMP Farmanco, die de tekorten bijhoudt, telt een aantal van 2292 in het afgelopen jaar, tegenover 1514 in 2022. Uit een aanvullende impactanalyse van de apothekersorganisatie blijkt bovendien dat zo'n vijf van de dertien miljoen medicijngebruikers in Nederland zijn geconfronteerd met de gevolgen van tekorten.
KNMP-voorzitter Aris Prins in een reactie op de website: “Halverwege het jaar zagen we al dat dit eraan zit te komen. Dit zijn aantallen waar je desondanks van schrikt. Voor de patiënt is het niet langer een vanzelfsprekendheid dat de gewenste medicatie beschikbaar is. Dat is een trieste constatering.”
Wanneer is er een tekort?
Maar wanneer is er nu sprake van een tekort? "Wij kijken alles vanuit het perspectief van de patiënt", vertelt Dennis Mulkens, woordvoerder van KNMP. "De patiënt komt aan de balie, ontmoet de apotheker en die zegt: 'We hebben dit medicijn niet beschikbaar'. Die apotheker meldt zich vervolgens bij ons."
Veertien dagen niet beschikbaar
Maar als één apotheek het niet heeft, is er dan gelijk een tekort? "Nee, nee, We gaan niet af op een willekeurige apotheker uit Appelscha. Wij gaan het eerst verifiëren bij de fabrikant. Als die aangeeft dat het desbetreffende medicijn veertien dagen of langer niet beschikbaar is, dan noteren wij het op onze website als tekort." Deze methode hanteert de KNMP sinds 2004.
Tekort aan diabetesmedicijn
Die tekortenlijst aan medicijnen puilt inmiddels uit. Zo was er vorig jaar al veel te doen rondom Ozempic. Van het diabetesmedicijn is een wereldwijd tekort. Dat zou komen, omdat veel mensen het als afslankmiddel gebruiken.
Het CBG (College ter beoordeling van Geneesmiddelen) waarschuwde daarom begin 2023 om dit medicijn niet zonder toezicht van een arts te gebruiken. Maar ook in 2024 zal er een tekort zijn aan Ozempic, net zoals het diabetesmedicijn Victoza.
Welke nog meer?
In de top tien van tekorten op belangrijke medicijnen staan verder onder meer medicijnen voor het voorkomen of behandelen van pijn op de borst bij hartklachten, oog-en oorinfecties, epilepsie, kanker en Parkinson. Voor het volledige overzicht en extra informatie kun je naar de site van KNMP Farmanco.
Ook geen paracetamol meer?
Ook paracetamol en Ibuprofen staan op de lijst van geneesmiddelentekorten, maar dit soort middelen zijn in supermarkten en drogisterijen nog ruim verkrijgbaar. Hoe zit dat? "Je hebt verschillende sterktes. Als bijvoorbeeld paracetamol op de lijst staat, betekent dat niet dat er helemaal geen paracetamol meer is. Maar alleen van die sterkte en dat merk."
Wat zijn je alternatieven als patiënt?
Wat als er een tekort ontstaat aan het medicijn dat jij gebruikt? De eerste stap is dat een apotheker gaat kijken naar een ander merk van hetzelfde medicijn, vertelt Mulkens. Andere oplossingen zijn het medicijn importeren uit het buitenland. Ook mag de apotheker in sommige gevallen het medicijn zelf bereiden.
En wat nu als het medicijn echt niet beschikbaar is? "Dat komt weleens voor. Dan verwijst de apotheker terug naar de arts en die zal verder bespreken wat de mogelijkheden zijn. Maar dat is slechts in 1 procent van de gevallen het geval."
