Mondkapjesplicht als je een beperking of ziekte hebt, zo zit het

Sinds 1 december is er in Nederland een mondkapjesplicht in publieke binnenruimtes, zoals winkels, het openbaar vervoer of de bibliotheek.

Geldt de mondkapjesplicht ook voor mensen met een beperking?

'De mondkapjesplicht geldt in principe ook voor mensen met een beperking', meldt Rijksoverheid. Sommige mensen hoeven echter geen mondkapje te dragen op plekken waar dat verplicht is.

Wie is uitgezonderd van de plicht om een mondkapje te dragen?

Er geldt een uitzondering als je vanwege een beperking of ziekte geen mondkapje kunt dragen. Je beperking of ziekte hoeft hiervoor niet zichtbaar te zijn.

Concrete gevallen:

• Mensen die vanwege hun beperking of ziekte fysiek niet in staat zijn een mondkapje te dragen of op te zetten. Bijvoorbeeld door een aandoening aan hun gezicht.
• Mensen die door het dragen van een mondkapje last krijgen van hun gezondheid. Bijvoorbeeld door een longaandoening.
• Mensen die ernstig ontregeld raken van het dragen van een mondkapje. Bijvoorbeeld vanwege een verstandelijke beperking of psychische aandoening. De uitzondering geldt ook voor hun begeleiders.
• Mensen en hun begeleiders van mensen die afhankelijk zijn van non-verbale communicatie, zoals liplezen.

Moet je je beperking of ziekte kunnen aantonen om onder deze uitzondering te vallen?

Het is niet verplicht om medische gegevens te laten zien. Maar als je liever geen medische gegevens toont, moet je wel op een andere manier aantonen dat je onder de uitzondering valt.

Rijksoverheid schrijft hierover het volgende: 'Medewerkers van politie, boa’s maar ook personeel van een winkel of van een ov-bedrijf kunnen je vragen om het aannemelijk te maken. Je kunt het op verschillende manieren aantonen.'

Winkel mag je niet zomaar weren

Het is daarrnaast goed om te weten dat een winkel mensen zonder mondkapje niet zomaar mag weren. 'Zij mogen je vragen aan te tonen dat je onder de uitzondering valt. Kun je aantonen dat je onder de vrijstelling valt? Dan mag je gewoon boodschappen doen. Kun of wil je dat niet, dan mag de winkelier je de toegang weigeren.'

Hoe kun je aantonen dat je onder de uitzondering van de mondkapjesplicht valt?

• Het dragen van een faceshield - als dat wel mogelijk is.
• Een kaartje laten zien waarmee u zich beroept op de vrijstelling.
• Een bewijs van een behandelrelatie van een (huis)arts of instelling. ‘Dit gaat niet om een officiële medische verklaring (die mag een arts niet over zijn eigen patiënt afgeven), maar bijvoorbeeld om een bewijs van een afspraak bij een arts. Het gaat met nadruk om een bestaand document. Het is niet de bedoeling dat je je (huis)arts belt voor een nieuw op te stellen document.'
• Een verklaring van een begeleider of een naaste die gebeld kan worden.
• Een hulpmiddel of relevante medicijnen laten zien.

Ziekenhuis weigert longpatiënt die geen mondkapje kan dragen

Kaartje voor uitzondering mondkapjesplicht

Cliëntenorganisaties hebben kaartjes waarop duidelijk staat dat je je beroept op de uitzondering. Je kunt eigen informatie toevoegen op dit kaartje (reden, naam, telefoonnummer behandelaar of een stempel of sticker van je zorginstelling) en dit tonen aan een handhaver. Je kunt het kaartje onderaan deze pagina downloaden en uitprinten. Koop geen zogenaamde 'vrijstellingskaart' bij een bedrijf.

Bezwaar coronaboete

Als je niet kan of wil aantonen dat je onder de uitzondering valt, kun je een boete krijgen. Ook kan er worden gevraagd of je de ruimte wilt verlaten. Het moet namelijk wel controleerbaar zijn of je onder de uitzondering valt. Als je toch een boete krijgt terwijl je onder de uitzondering van de mondkapjesplicht valt, kun je bezwaar indienen. Op de boete staat aangegeven waar en hoe dit kan.

Bron: Rijksoverheid