Je oren wel of niet schoonmaken met een wattenstaafje?
Als je een verstopt oor hebt, of je hebt gewoon wat overtollig oorsmeer in je oorschelp, grijp je misschien snel naar de wattenstaafjes. Dit is echter vaak niet aan te raden. Waarom niet? En wat kun je dan wel doen?
'Ik adviseer mijn patiënten altijd om nooit met een wattenstaafje de gehoorgang in te gaan', zegt Liane Tan, KNO-arts in ziekenhuis Tergooi. Ze zegt dat je best je oorschelp aan de buitenkant schoon kunt maken met een wattenstaafje. 'Maar je moet niet in dat zwarte gat gaan zitten.'
Averechts effect en risico's voor gehoorgang
Tan legt uit waarom zij afraadt om met een wattenstaafje je oor in te gaan. 'Allereerst omdat het een averechts effect heeft. Je oor gaat hierdoor juist meer oorsmeer aanmaken', zegt ze.
Daarbij is het niet zonder risico's als je met een wattenstaafje je gehoorgang in gaat. 'Je hebt kans dat je oorsmeer verder naar binnen duwt. En als je uitschiet, kun je iets kapot maken in je gehoorgang', zegt Tan. Ze vergelijkt het wattenstaafje in je oor met een keu op een biljarttafel: als je uitschiet terwijl je de bal probeert te raken, kun je een flinke schade aan het biljartlaken veroorzaken. 'De huid in je oor is heel dun en kun je snel beschadigen. En als je doorschiet en het trommelvlies raakt, ben je nog veel verder van huis.'
Het is ook mogelijk dat er stukjes van het wattenstaafje achterblijven in je oor. 'Hier kun je een gehoorgangontsteking van krijgen.'
Wat kun je wel doen?
Het is dus niet verstandig om met een wattenstaafje je oren te proberen schoon te maken. En vaak ook niet nodig. Tan legt uit dat oorsmeer een beschermende en een reinigende functie heeft, en dat het dus ook niet de bedoeling is dat je oren helemaal vrij van oorsmeer zijn.
Het kan natuurlijk dat je veel oorsmeer aanmaakt en dat het er wat onhygiënisch uit gaat zien in je oorschelp. Dit overtollige oorsmeer kun je wegvegen met een wattenstaafje of een tissue. Als je echt last hebt van een verstopping in je gehoorgang, adviseert Tan om iemand anders met een pipet er wat olie in te laten druppelen. Dit kan bijvoorbeeld zonnebloemolie of olijfolie zijn, geen water. Je ligt dan op één oor en de andere persoon moet dan ongeveer een half pipetje aan druppels in het verstopte oor doen. 'Hierdoor weekt de oorsmeer los. Het komt er dan vaak vanzelf uit.'
Als je oor verstopt blijft, kun je even naar de huisarts gaan om het uit te laten spuiten. 'Het is dan ook verstandig om de week van te voren al af en toe je oor te druppelen met olie.'
Waar gebruik je een wattenstaafje wel voor?
Wattenstaafjes zijn prima te gebruiken als je iets moet aanbrengen of wegvegen op een lichaamsdeel dat je goed kunt zien. Denk bijvoorbeeld aan het weghalen van make-up of opsmeren van een zalfje. 'Dat wat je niet kunt zien, moet je gewoon niet zelf aan gaan zitten', luidt het algemene advies van Tan.
