Gebruik je draadloze oordopjes? Dit moet je weten om gehoorschade te voorkomen

Als je eenmaal een piep in je oor hebt (gehad), 'is het een sluimerend gevaar', aldus De Laat.

Hoe kunnen earbuds je gehoor schaden?

De audioloog legt uit dat het een beetje te vergelijken is met gehoorschade die je kunt oplopen als je op een festival bent. Achteraf kun je niet altijd heel precies uitmaken of het nou komt door draadloze oordopjes of harde muziek tijdens het uitgaan. Het is een optelsom; zowel het een als het ander draagt bij aan de schade.

'Er zijn hierbij twee factoren die een rol spelen: het geluidsniveau en de tijdsduur. Als het geluidsniveau heel hoog is, is de kans op gehoorschade natuurlijk groter. Hetzelfde geldt voor de tijdsduur: hoe langer de blootstelling, hoe groter de kans op schade.'

'Tot 80 decibel is er bijna geen kans op gehoorschade'

Hier horen ook getallen bij: 'Tot 80 decibel is er bijna geen kans op gehoorschade. Daarboven wel, maar dat hangt dan ook weer af van de tijdsduur.'

Ter voorbeeld: in de wetgeving is in Nederland nu geregeld dat mensen die acht uur lang op het werk aan meer dan 80 decibel worden blootgesteld, gehoorbescherming moeten dragen.

Meest voorkomende klachten

Tinnitus is de meest voorkomende klacht. 'Dit kan zich uiten in oorsuizen of een krakend, piepend of brommend geluid in je oor. Tinnitus is dus een verzamelnaam voor diverse oorklachten die ontstaan door een overdosis aan geluid.'

Een ander aspect is dat je gehoor verslechtert. 'Dit wordt vaak iets minder snel opgemerkt. Soms hebben mensen last van een piep in hun oor na een concert- of festivalbezoek. Dit is eigenlijk al een teken dat er sprake is van een klein beetje schade.'

Als die piep een dag later weg is, heb je misschien het idee dat de schade ook weg is. De Laat: 'Het oor kan dit doorgaans nog compenseren. Maar iedere keer dat het weer gebeurt, is de kans groter dat de piep op een gegeven moment niet meer weggaat.'

Kun je beter een koptelefoon of 'in ear'-oordopjes gebruiken?

Het antwoord op deze vraag is volgens De Laat niet zo makkelijk. Het is vooral van belang met welk geluidsniveau je oor belast wordt en wat de tijdsduur is.

'In praktijk blijkt echter wel dat 'in ear'-oordopjes vlak voor je trommelvlies zitten, waardoor het geluidsniveau sowieso hoger is. Maar de capaciteit van deze oortjes is vaak ook minder groot, waardoor het geluidsniveau van een koptelefoon niet altijd bereik wordt. Je kunt hierdoor niet heel precies zeggen dat 'in ear'-oordopjes schadelijker zijn dan koptelefoons of andersom.'

Zijn 'noise cancelling'-earbuds slechter voor je gehoor?

'Noise cancelling'-oortjes zijn eigenlijk heel goed', stelt de audioloog. 'Voorheen werden die alleen gebruikt in de professionele sector, in de verkeersleiding bijvoorbeeld. Maar tegenwoordig zijn ze bijna overal verkrijgbaar.'

Hij voegt hieraan toe dat ze weliswaar wat duurder zijn, 'maar je kunt rustig van muziek genieten zonder omgevingsgeluid'. 'Ik raad ze dan ook aan, omdat je niet per se met hard volume naar muziek hoeft te luisteren om ervan te kunnen genieten.'

Keihard betekent meestal overigens ook dat je geluid vervormt. 'Ook bij 'noise cancelling'-earbuds is er kans op gehoorschade als je muziek luistert op maximaal niveau en voor een lange duur.'

Dagelijkse blootstelling controleren

Je kunt je dagelijkse blootstelling aan geluid in decibel controleren op je telefoon zelf of via een app, legt De Laat uit. 'Let ten eerste op het geluidsniveau en ten tweede op de tijdsduur. Meer dan 103 decibel betekent vrijwel onmiddellijk schade. Als je dichtbij deze grens zit, is een uurtje per dag genoeg. Zet het volume daarna wat zachter.'

Om die reden is hij blij dat er gelukkig ook een ander veiligheidsaspect is. 'Er is namelijk afgesproken dat fabrikanten ervoor moeten zorgen dat het geluid niet boven 103 decibel komt, althans niet langdurig. Voor alle technische apparatuur geldt echter ook dat je het kunt hacken.'

Advies voor het gebruik van draadloze oordopjes

Concluderend adviseert de audioloog dus om je volume en de tijdsduur in de gaten te houden. 'Van minder harde muziek kun je ook heel goed genieten. Iedereen gaat slechter horen naarmate je ouder wordt en dat moet je voor jezelf zo lang mogelijk uitstellen.'