Giftige stoffen PFAS in je bloed
Ons bloed en zelfs dat van zuigelingen bevat hoge concentraties PFAS, chemische stoffen die schadelijk zijn voor onze gezondheid en het milieu. Je vindt die stoffen in producten zoals pannen met anti-aanbaklaag, regenjassen, verpakkingen, pizzadozen en tal van andere producten. De 'veilige norm' die het RIVM voor de concentratie EFSA in ons bloed hanteerde, werd door de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA) onlangs vijftig keer verlaagd. Hoe zit dat precies?
Gebruik foute afkorting: mg/l in plaats van mcg/l
Tijdens de uitleg van de aanwezigheid van de eeuwige chemicaliën PFAS, lieten we in de studio zien dat de Europese Voedsel-, en Waren Autoriteit (EFSA) de norm flink naar beneden heeft gesteld als het gaat om de hoeveelheid PFAS die je in je bloed mag hebben.
Antoinette maakte een vergelijking met de norm die de RIVM drie jaar geleden in heeft gesteld. Die is 89 microgram per liter voor één soort PFAS, terwijl de EFSA nu de norm stelt op 6,9 microgram per liter voor vier verschillende PFAS. Op de schermen achter Antoinette zijn deze waarden getoond. Helaas is hier een fout ingeslopen: de afkortingen van microgram per liter is mcg/l, op de schermen stond echter mg/l, wat betekent milligram per liter.
PFAS (poly en perfluor alkyl stoffen) is een verzamelnaam van zo’n 5000 chemische stoffen die door de mens zijn gemaakt en niet van nature in het milieu voorkomen. PFAS-stoffen worden gebruikt voor onder andere de productie van kleding, handcrèmes, brandblusschuim, stof en tapijt.
Het wordt in tal van consumentenproducten gebruikt vanwege de de vet- en vuilafstotende eigenschappen. Deze stoffen breken maar heel lastig af en ze zwerven over de hele wereld. Dit noemen we het 'grasshopper effect'.
Niet afbreekbaar
Van PFAS is bekend dat ze niet of nauwelijks afbreken in het milieu, schadelijke effecten kunnen geven voor mensen en milieu, zich ophopen in het menselijke lichaam, in dieren en planten en zich makkelijk en snel verspreiden. De stoffen verspreiden zich via de lucht én het water de hele wereld over.
In je organen
PFAS zitten in water en lucht en komen zo in de grond, in planten, dier en mens. Het zit in ons bloed en in onze organen en we komen er bijna niet meer vanaf omdat we het heel langzaam afbreken. Iedereen heeft PFAS is zijn of haar bloed, stoffen die hier niet thuishoren.
Je drinkt het
PFAS krijgen we dus ook via water en drinken binnen. We krijgen het dagelijks binnen door het eten van vis en eieren maar het wordt aangetroffen in water, groenten en fruit. De vraag is: wanneer krijg je via je eten en drinken te veel PFAS binnen? Met andere woorden, wat is de ‘gezondheidskundige grenswaarde’ ?
De EFSA (European Food en Safety Authority) heeft om deze vraag te beantwoorden verschillende studies bekeken. Hiervoor werden bevolkingsstudies gebruikt en dat is relatief nieuw. Lees het rapport van EFSA.
'Baart zorgen'
EFSA concludeert dat delen van de Europese populatie wekelijks te veel PFAS binnenkrijgt en dat ‘baart zorgen’: 'Based on the estimated LB exposure, but also reported serum levels, the CONTAM Panel concluded that parts of the European population exceed this TWI, which is of concern.'
Norm vijftig keer lager
Op basis van bloedonderzoek is er door de EFSA onderzocht boven welke grens er een effect. De grens is door de EFSA vastgesteld op 6,9 microgram per liter voor de combinatie van vier soorten PFAS.
Het RIVM had drie jaar geleden 89 microgram per liter als grenswaarde voor 1 PFAS, namelijk PFOA. Dat komt neer op een vijftigvoudige verlaging. PFAS is dus 50 keer giftiger dan wetenschappers aanvankelijk dachten.
Een week
Hoe snel krijg je PFAS op basis van deze nieuwe voorgestelde grenswaarde binnen? VU Toxicoloog Majorie van Duursen legt uit: 'Dat betekent dat ik met een stukje zal daar al ben in één week.'
Forum
Discussieer mee op ons forum! Meld je vandaag nog aan en deel je inzichten met andere leden.
Forumreacties
8Ons bloed en zelfs dat van zuigelingen bevat hoge concentraties PFAS, chemische stoffen die schadelijk zijn voor onze gezondheid en het milieu. Je treft die stoffen aan in producten zoals pannen met anti-aanbaklaag, regenjassen, vis en eieren. De 'veilige norm' die het RIVM voor de concentratie EFSA in ons bloed hanteerde, werd door de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA) onlangs vijftig keer verlaagd. Best heftig. Benieuwd hoe dat zit? In de uitzending vanavond laat Radar zien waar we PFAS aantreffen, in welke mate, wat de politiek doet en wat je zelf kunt doen om te voorkomen dat deze giftige stof zich verder verspreidt. Lees meer over de uitzending: https://radar.avrotros.nl/uitzendingen/gemist/item/giftige-stoffen-pfas-in-je-bloed/
PFAS was, soms nog is, een middel wat gebruikt wordt bij het maken van pannen en regenjassen, maar zeker niet bewust bij het kweken van vis etc. Dat dit daarin is aangetroffen komt door externe factoren.
Hoeze soms, pfas (niet 1 maar meerdere stoffen) wordt nog steeds in ruime mate toegepast. Je huis staat er vol mee en als is het niet overal even schadelijk het kan het bij verkeerd gebruik wel worden. Ik zou beginnen met het weggooien van oude/versleten pannen met een teflon / anti aanbak laag maar helemaal zonder zal heel erg lastig worden.