Zijn bruine eieren beter dan witte?
Voor een bruin ei betaal je makkelijk de helft meer dan voor een wit. Daar moet wel een goede reden voor zijn? Bieden bruine eieren misschien meer voedingswaarden, komen ze van een sterker kippenras? Of verbergen ze een andere kwaliteit waarvoor we extra willen betalen? Zo zit dat.
Het is een vraag die blijft circuleren. Nochtans is het antwoord eenvoudig: nee. Naast de kleur van hun schalen is er geen (of amper) verschil tussen bruine en witte eieren. Waarom kosten bruine eieren dan meer? Omdat we gelóven dat ze beter zijn, en daar speelt de supermarkt handig op in, door niet alleen meer bruine eieren te verkopen, maar ze ook zichtbaarder en aantrekkelijker aan te bieden, aan een hogere prijs.
Geen kleuronderscheid meer
Sinds 2012 zijn klassieke legbatterijen in Nederland verboden. Maar tot die tijd kwamen witte eieren van legbatterijkippen en bruine van scharrelkippen. Bruine eieren kopen was de meer verantwoorde keuze, alsook de gezondere en lekkerdere, want de kippen hadden een beter leven en hun eieren waren 'natuurlijker'.
Ons collectief geheugen
Consumenten associëren bruine eieren nog altijd met de traditionele, natuurlijke landbouw en witte eieren met de agro-industrie, maar vandaag zegt de kleur van zijn schaal je niets over de productie van het ei en het welzijn van de kip. Zowel de biologische kippenboeren als koloniehuisvestingen (de moderne legbatterijen) produceren nu witte én bruine eieren.
Bruin wel gezonder?
Maar ons collectieve geheugen speelt ons dus parten. In die mate dat een grote groep consumenten meent dat witte eieren er ook goedkoper en minder smakelijk uitzien dan bruine, waardoor ook minder witte eieren in doosjes worden verkocht. In België zijn ze zelfs amper te koop. Het grootste deel van de witte eieren worden in Nederland en bij onze zuiderburen in voedsel verwerkt.
Nog een mogelijke verklaring voor het collectieve geloof dat bruine eieren beter zijn: de associatie met bruin brood, bruine pasta en bruine rijst die effectief voedzamer zijn dan hun witte varianten.
De kleur van de lellen
Wat bepaalt dan wel het kleur van het ei? Het ras van de kip. Haar lellen (achter de snavel) verklappen vaak welke kleur je kunt verwachten: kippen met rode oorlellen leggen bruine eieren en van die met witte oorlellen krijg je witte. Dus ook het idee dat de voeding van de kip de kleur van de schaal bepaalt, klopt niet, al kan het wel de smaak van het ei beïnvloeden.
Wel verschil voor milieu
Er is dus geen verschil tussen bruine en witte eieren op het vlak van dierenwelzijn en voedingswaarden, maar wel als het op milieuvriendelijkheid aankomt. Witte eieren zijn iets milieuvriendelijker, want de kippen die ze leggen eten minder voer, leven langer en leggen daardoor meer eieren. Als we alleen nog witte eieren zouden eten, zou dat een aantoonbare CO2-impact hebben.
Cijfercode voor verantwoorde keuze
Vandaag kijk je niet naar de kleur van het ei om een verantwoorde keuze te maken, maar naar het keurmerk dat verplicht op elk ei staat. Dat is een getal van tien cijfers, waarvan de eerste aangeeft hoe de kip leeft:
- 0: biologisch ei
De kippen krijgen zowel binnen als buiten veel ruimte. Ze krijgen biologisch voer zonder aminozuren, minder antibiotica en hun snavels worden niet gebrand.
- 1: vrije-uitloopei en grasei
Deze kippen kunnen ook naar buiten, maar binnen worden ze op een kleinere oppervlakte gehouden.
- 2: scharrelei of rondeelei
Deze dieren zien geen zon. De scharrelkippen hebben ook binnen minder ruimte, maar de rondeelkippen krijgen binnen evenveel ruimte als biologische kippen en zijn zo in feite beter af dan de vrije-uitloopkippen.
- 3: koloniehuisvestingei
Toen de legbatterij omwille van dierenwelzijn werd verboden, kwam koloniehuisvesting in de plaats. De kippen zitten nog steeds in kooien maar krijgen nu iets meer ruimte. Hun eieren worden meestal niet in doosjes verkocht, maar verwerkt in ander voedsel. De eieren in bewerkt eten zijn dus meestal van de minst diervriendelijke soort.