Wat is endometriose?

Bij vrouwen met endometriose zit er ook buiten hun baarmoeder slijmvlies. Doordat er tijdens de menstruatie bloed in de buikholte terechtkomt, kunnen levende cellen uit het baarmoederslijmvlies zich buiten de baarmoeder nestelen. Die stukjes baarmoederslijmvlies kunnen op andere plekken gaan groeien, zoals op de eierstokken of het buikvlies. Slechts in zeldzame gevallen kan het endometrioseweefsel zich buiten de bekkenorganen verspreiden. Tijdens je menstruatiecyclus groeit het endometrioseweefsel vanwege de hormonen. Het slijmvlies werkt namelijk nog hetzelfde als in de baarmoeder. Het wordt dikker, breekt af en bloedt. Als je ongesteld bent kunnen er hierdoor kleine bloedingen ontstaan. Omdat het endometrioseweefsel je lichaam niet kan verlaten raken je buikvlies en organen geïrriteerd waardoor er littekenweefsel ontstaat. Is er sprake van zeer ernstige endometriose? Dan kunnen er ook vergroeiingen en verklevingen ontstaan.

Wat zijn de symptomen?

Hoeveel last je hebt van klachten is onder andere afhankelijk van de plek van de endometriose. Sommige mensen ervaren helemaal geen klachten. Mogelijke symptomen zijn:

• Veel pijn en krampen als je ongesteld bent. Deze pijn kun je al een paar dagen voor en na je menstruatie voelen.
• Hevig bloeden tijdens menstruatie of intermenstrueel bloeden
• Chronische buikpijn
• Pijn bij het vrijen
• Moeizame en pijnlijke ontlasting
• Bloedverlies tijdens de ontlasting
• Pijn bij het plassen
• Loze aandrang voelen om te plassen
• Vruchtbaarheidsproblemen 

Risicofactoren

Je hebt meer kans op het ontwikkelen van endometriose als je:

• Op jonge leeftijd begon met menstrueren
• Nog geen kind hebt gebaard
• Menstruatiecyclus korter is dan normaal
• Zware menstruaties hebt die langer dan zeven dagen duren
• Veel oestrogeen in je lichaam hebt
• Een lage BMI hebt
• Familieleden hebt met endometriose
• Afwijkingen van je voortplantingsorganen hebt 

Behandeling

Denk je dat je endometriose hebt? Ga dan naar een arts. Er zijn verschillende onderzoeken die endometriose kunnen diagnosticeren. Zoals een gynaecologisch onderzoek, MRI-scan of een laparoscopie. Hoeveel pijn je hebt is geen indicator voor hoe erg de endometriose is. Je kunt veel pijn hebben bij lichte endometriose en andersom.

Afhankelijk van je klachten zijn er verschillende behandelmethoden. Medicijnen zoals hormonen en/of pijnstillers zullen voor sommige patiënten al voldoende werken. Het kan ook zo zijn dat er een operatie nodig is. Er zijn twee soorten operaties. Kleine plekjes endometriose kan een dokter verwijderen tijdens een kijkoperatie (laparotomie) met behulp van kleine incisies bij de navel. Het verwijderen kan op verschillende manieren worden gedaan, bijvoorbeeld door verbranding. In het geval van grote endometrioseplekken kan een laparotomie nodig zijn. Door een grotere incisie in je buik (open buik chirurgie) verwijdert de arts dan verklevingen en endometrioseplekken.

Onvruchtbaarheid

Ongeveer een derde tot de helft van de vrouwen met endometriose heeft moeite om zwanger te raken. Dit komt doordat het endometrioseweefsel bijvoorbeeld de eierstok of eileider kan blokkeren. Vrouwen met een milde tot matige vorm van endometriose kunnen meestal wel gewoon zwanger worden. Dokters adviseren vrouwen soms om vroeger te beginnen aan kinderen aangezien de endometriose kan verergeren, waardoor vruchtbaarheidsproblemen kunnen toenemen.

Bronnen: UMC Utrecht / Mayo Clinic / Endometriose.nl