Vernauwingen in de slagaders kunnen hart- en vaatziekten veroorzaken: hoe zit dat?
Een hoge bloeddruk kan leiden tot hart- en vaatziekten. Hoe zit dat precies? Eline van Hattum is vaatchirurg in het UMC Utrecht en houdt zich dagelijks bezig met slagaderverkalking. In de uitzending van Dokters van Morgen zien we hoe Van Hattum een slagader waar slagaderverkalking in was ontstaan weer 'schoonmaakt'. En we spreken met hoogleraar hart- en vaatziekten bij vrouwen Hester den Ruijter over de verschillen tussen mannen en vrouwen.
Als we geboren worden hebben slagaders mooie gladde wanden van binnen. Door de jaren heen worden die minder glad. Bij mensen met een hoge bloeddruk gaat dat proces nog veel sneller en raken de wanden beschadigd. Witte bloedcellen, vetten en cholesteroldeeltjes kunnen zich aan de beschadigde vaatwand hechten, waardoor die op bepaalde plekken dikker wordt en er een vernauwing ontstaat in een vat. In de slagaders heet dat proces het slagaderverkalking. In dit artikel gaan we uitgebreider in op slagaderverkalking.
Iedereen krijgt slagaderverkalking
Uiteindelijk krijgt iedereen te maken met slagaderverkalking, alleen bij mensen met een hoge bloeddruk gaat dat proces dus sneller. In de uitzending is een patiënt te zien met slagaderverkalking. Door het verstopte vat heeft hij kort zuurstofgebrek gehad en kreeg hij symptomen van een TIA. Dat heeft zich hersteld, en toch doet Van Hattum een ingreep.
Volgens Van Hattem is de TIA een waarschuwing geweest. 'Er kan een grotere beroerte plaatsvinden waardoor de patiënt deels verlamd kan raken, en dat kan blijvend zijn'. En dus voert de vaatchirurg een preventieve operatie uit: 'we willen die beroerte voorkomen door de vernauwing weg te halen'.
Plaque wordt onderzocht in lab
Die vernauwing wordt ook wel plaque genoemd. De plaque gaat naar het laboratorium. De onderzoekers willen precies weten wat voor ontstekingscellen en wat voor vetten erin zit, zodat ze meer kunnen leren over de oorzaken van slagaderverkalking.
Hoogleraar hart- en vaatziekten bij vrouwen Hester den Ruijter bekijkt specifiek de plaques die ontstaan bij vrouwen. Zij ziet dat leefstijl enorm belangrijk is bij het voorkomen van een hoge bloeddruk en slagaderverkalking. Roken en een hoog cholesterol zijn ook alarmsignalen. 'En bij vrouwen specifiek zien we risicofactoren als zwangerschapsvergiftiging en een vroege menopauze'.
Bij vrouwen ziet Den Ruijter dat vooral stabiele plaques de oorzaak zijn voor beroertes en hartinfarcten. 'Als we beter snappen hoe die cellen met elkaar praten en informatie uitwisselen, kunnen we preventief een heleboel doen. En we hopen dat we zo diep in die cellen kunnen kijken dat we ook medicijnen kunnen ontwikkelen'.