Uitsluiting om je tatoeage: 85% heeft (stiekem) vooroordelen

Een grote meerderheid van bijna 70 procent van de tattoo-dragers heeft het idee dat mensen vooroordelen hebben over mensen met tatoeages. 'Ordinair', 'asociaal', 'agressief', 'crimineel' en 'laaggeschoold', zijn woorden die veel voorkomen. 'Niet willen werken', voegt iemand aan de lijst toe. Ook krijgen mensen met tattoos te horen dat het zonde is van hun lijf. 'Ze hebben vaak al een mening klaar', zegt een respondent, 'tot je uitlegt waar de tattoos voor staan'. Of tot ze je leren kennen, zo legt deze zorgmedewerker uit:

Positieve reacties zijn er ook: 86 procent van de getatoeëerden zegt deze weleens te ontvangen. De groep die negatieve reacties ontvangt is een stuk kleiner, al is het met 42 procent nog steeds een grote groep.

Veel mensen geven voorbeelden van dit soort ervaringen:

• 'Bij de douane word je er snel uitgepikt'
• 'Als enige vooraf moeten betalen op een terrasje'
• 'Vies aangekeken worden aan het zwembad'
• 'Extra in de gaten gehouden of niet aangesproken worden in winkels'
• 'Als medewerker in een winkel: dat klanten denken dat je niet aardig kan zijn of bent'
• 'Nageroepen worden. Ongewenste aanraking'

Handtastelijk

Mensen krijgen bovendien niet alleen met opmerkingen, discussies en rare of ongepaste vragen te maken, maar ook met handtastelijkheden: 'Ik hoor vaak dat is lelijk, of zonde. Pakken me zomaar vast bij mijn arm om beter te kunnen kijken.' Anderen geven aan dat mensen vaker ruzie met je lijken te zoeken.

In totaal zegt 17 procent wel eens nadelen te hebben ondervonden van tatoeages. In veel gevallen gaat het om problemen met (het vinden van) een werkgever:

• 'Ik werkte al maanden plezierig bij deftige rijke oude mensen als particulier verpleegkundige. Toen ze op een heel warme dag mijn tatoeage zagen, moest ik in de keuken eten en een paar dagen later werd ik ontslagen'
• 'Ik ben vaker aangesproken en zelfs afgewezen op functies puur vanwege mijn tatoeages. Soms is dit bespreekbaar gemaakt maar vaak ook niet. Je krijgt te horen "je imago past niet bij ons bedrijf".'
• 'Mijn werkgever (Lidl) verplichtte mij om een shirt aan te trekken met lange mouwen, omdat mijn tattoos aanstootgevend zouden zijn voor klanten (tattoo bestaat uit muziekinstrumenten, een platenspeler en een roos).'
• 'Ik moest mijn tatoeage verbergen van mijn werkgever omdat er klachten waren binnengekomen van oudere bezoekers. Zij vonden mijn geitje op m'n arm een teken van de duivel.'
• 'Leidinggevende die meerdere malen vraagt naar de reden waarom je tattoos hebt en waarom deze zichtbaar 'moeten' zijn. Wat in mijn ogen niet bevraagd zou moeten worden, omdat het niet uitmaakt.'

Ook vinden mensen het soms vervelend dat zij tijdens hun werk bedekkende kleding moeten dragen terwijl ze daarvoor geen reden zien: 'Altijd tattoos moeten bedekken tijdens het werk, terwijl ik in een winkel werkte waar wel geadverteerd werd met getatoeëerde modellen en influencers. Blijkbaar mag het personeel het dan niet hebben.' Dat is bovendien niet altijd even comfortabel: 'Op sommige momenten bij warm weer lange kleding aan', geeft een ander als nadeel.

Ook op andere vlakken worden mensen buitengesloten: 'Geen jeugdleider mogen zijn van een kerkelijke jeugdvereniging', geeft iemand als voorbeeld. Anderen hebben problemen met familie of partners: preken van ouders, of een (potentiële) geliefde die de tatoeage(s) niet kan waarderen.

Onbegrip en afkeuring

Hebben mensen inderdaad zulke sterke vooroordelen? We vragen het de groep mensen die zelf geen tatoeages hebben, en het resultaat liegt er niet om: slechts 15 procent geeft aan géén vooroordelen te hebben over mensen met (zichtbare) tatoeages. Veel komt voort uit onbegrip, zo blijkt uit de toelichtingen: mensen vinden het niet mooi. En dan doet het ook nog pijn en kost het veel geld. Blijft het wel mooi? En is het wel gezond eigenlijk? Daar koppelen mensen waardeoordelen aan vast: 'niet netjes', 'niet serieus', 'dom', 'asociaal' en, jawel; 'geen werk'.

Veel mensen hebben een mening over hun eigen vooroordelen: 'Ik vind dat ik er niets van mag vinden, maar het beïnvloedt mij toch negatief', zegt een respondent eerlijk. Een ander lijkt spontaan in te zien dat het misschien niet zozeer om de buitenkant gaat: 'Hangt van het gedrag af, maar eigenlijk geldt dit ook voor mensen zonder tattoo.'

Ook voegen veel mensen eraan toe dat de hoeveelheid, de plek en de afbeelding zelf ertoe doen: 'Hangt van de afbeelding af. Of het doodskop is of een bloemetje. Ook de hoeveelheid tattoos. En op het gezicht vind ik niet passend.'

'Generatiedingetje'

Veel mensen geven aan dat het vooral de oudere generatie is die zich aan tatoeages stoort. Is het inderdaad een 'generatiedingetje', zoals een van de respondenten het omschrijft? Wanneer we de antwoorden van verschillende leeftijdscategorieën vergelijken, zien we dat ook onder jongeren vooroordelen leven, maar dat de jongere groep veel vaker 'een enkele keer' iets van een tatoeage vindt, terwijl onder de oudere deelnemers meer mensen zijn die 'standaard' een mening hebben over tatoeages.

Problemen vanwege tatoeage(s) speelden vroeger vaker dan nu, zegt een meerderheid van degenen die hun tatoeage minstens 5 jaar hebben. 80 procent van de ondervraagde getatoeëerden heeft het idee dat (zichtbare) tatoeages tegenwoordig geaccepteerd zijn. Of in ieder geval meer dan vroeger: tegenwoordig kun je best bij de politie werken met zichtbare tattoos, geeft een respondent aan, terwijl dat vroeger nog 'not done' was. 'Maar', laat iemand weten: 'het is geen voordeel bij solliciteren en dergelijke.' Want het is dan wel meer geaccepteerd, zegt een respondent: 'maar ik zou geen werk kunnen krijgen buiten de H&M. Ik heb handtatoeages (hele mooie, elegante ornaments). Dus dan is er toch nog echt een probleem.'

Kwart ontevreden na weglaseren

15 procent van de ondervraagden heeft spijt van een of meerdere tattoos. Sommigen hebben ze laten weglaseren, en daarover is een kwart niet tevreden. Lees wat er niet goed ging, en of er misschien meer actie moet worden ondernomen om spijt te voorkomen in plaats van te 'genezen'?

'Tattooshop mag geen dronken mensen meer tatoeëren' 

Over het onderzoek naar tatoeages

Radar ondervroeg tussen 27 juli en 27 september 2021 bijna 30.000 mensen over de reacties op tatoeages, en de ervaringen met het weglaseren ervan (zie het andere deel van deze onderzoeksuitslag). Ruim 7500 van de respondenten heeft zelf een of meerdere tattoos. Een kwart van deze groep heeft tatoeages die bijna altijd zichtbaar zijn, 28 procent heeft tattoos die juist bijna altijd verborgen zitten onder kleding. Een meerderheid van de respondenten is lid van het Radar Testpanel en ontvangt zodoende een à twee keer per maand een uitnodiging om mee te doen aan de vragenlijsten van Radar. Ook je mening laten tellen? Meld je aan!