Slecht functionerende studenten geneeskunde sneller wegsturen? 'Deze personen zouden eigenlijk geen arts moeten worden'

Onprofessioneel, agressief en laatkomers

Sommige studenten gedragen zich te onprofessioneel om aan het bed van een zieke te kunnen staan. Dit kan gaan om agressieve aanpak van studenten of om voortdurend te laat te komen en feedback niet ter harte te nemen. 

IA-regeling bestaat sinds 2010, maar helpt vaak niet

Een regeling om geneeskundestudenten die 'moreel laakbaar gedrag' vertonen weg te sturen, bestaat sinds 2010. In de werkelijkheid wordt Iudicium Abeundi (IA) bijna nooit gebruikt, omdat moet worden bewezen dat de 'patiëntveiligheid' is geschonden. 

Mario Maas, hoogleraar radiologie aan de Universiteit van Amsterdam (UvA), zegt dat hun begeleiders het nooit zover laten komen. 'Met als gevolg dat we voor het verzamelen van bewijslast aan onmogelijke eisen moeten voldoen.' Maas wil deze studenten dan ook niet aan zijn zijde. 'Het zijn de studenten van wie ik en mijn collega’s denken: deze personen zouden eigenlijk geen arts moeten worden.'

Examencommissies: IA-regeling moet worden verruimd

De voorzitters van de examencommissies pleiten voor een verruiming van de IA-regeling: ze willen dat inschattingen van begeleiders over hun studenten net zo zwaar wegen als een situatie waarbij die patiëntveiligheid echt wordt geschonden. De regeling is in twaalf jaar drie keer succesvol ingezet. 

Christa Boer, hoogleraar Medisch Onderwijs en vice-decaan onderwijs van de Vrije Universiteit in Amsterdam, zegt dat het afleren van onprofessioneel gedrag wordt gezien als onderdeel van het leertraject. 'Het is de verantwoordelijkheid van de opleiding om dit te herstellen. Dan kom je dus in een soort loop terecht, want dat herstellen lukt soms niet en tegelijkertijd is er onvoldoende bewijs voor dossieropbouw.'

Moeilijk om bewijzen aan te leveren en studenten vertrekken ook niet vrijwillig

Vrijwillig stoppen wordt nauwelijks gedaan, door de 'gouden kooi'. 'Studenten zijn soms jarenlang bezig geweest om door de selectie te komen en ook de druk van de omgeving speelt mee. Als ze eenmaal binnen zijn, gaan ze niet zomaar weg.'

Niet iedereen is even blij met de eventuele verruiming van de IA-regeling. Hoogleraar Onderwijsrecht Pieter Huisman, Universiteit van Tilburg, noemt het een 'zwaar middel' en volgens hem moet dat 'alleen in extreme gevallen worden ingezet'. Huisman stelt voor andere oplossingen te bekijken. 'Een studente die niet geschikt is als arts, kan misschien wel een onderzoeksfunctie vervullen.'

Eventueel kan de OER aangepast worden; maar niet overal

Universiteiten kunnen de Onderwijs- en Examenregeling (OER) aanpassen om op die manier 'als opleiding een soort kwalificatiestructuur in te bouwen'. Bijvoorbeeld in Nijmegen: daar werd in de OER opgenomen dat een coschap hooguit twee keer overgedaan mag worden. 

Bij Boer van de Universiteit van Amsterdam kan dit niet zomaar. 'Onze OER staat het momenteel niet toe om iemand op basis van professioneel gedrag te verwijderen, omdat het recht op onderwijs zwaarder weegt.' Maas wil hierover in gesprek met het ministerie van Volksgezondheid. 'Je kunt het probleem wel lokaal oplossen, maar uiteindelijk wil je dat dit uniform wordt geregeld.'

Bron: De Volkskrant