background branding

Roep om meer openbare 'zit-toiletten' onverminderd groot

plastuit-still-uitz-780.jpg

Je bent buiten de deur en moet naar de wc… Dat gaat niet altijd, zo heeft 88 procent van ruim 21.000 ondervraagden ook weleens ervaren. 85 procent heeft weleens moeten wildplassen, en een meerderheid vond dat niet altijd prettig. Het tekort aan openbare wc's, vooral zittoiletten, is al jaren een probleem. En daar is weinig aan veranderd, concluderen de respondenten. Biedt de plastuit, een trechter om staand mee te plassen een goed alternatief? 'Nee', zegt een meerderheid. Zelfs degenen die positief oordelen over de plastuit, zien er ook het (lekkage)gevaar van in.

Maar liefst 88 procent van de respondenten overkomt het weleens dat ze nergens terecht kunnen in het geval van hoge nood buiten de deur. Bij 39 procent gebeurt dit zelfs regelmatig. Dit is een probleem van zowel mannen als vrouwen, blijkt uit het onderzoek.

Vorig jaar werd het tekort aan openbare wc's plotseling een breder probleem, toen de horeca de deuren moest sluiten vanwege corona en de toiletvoorzieningen daar dus ook niet meer toegankelijk waren. Uit onze poll van vorig jaar bleek echter dat het geen tijdelijk probleem is: maar liefst 97 procent vond dat er meer openbare wc's moeten komen, en het overgrote deel daarvan pleitte voor een permanente oplossing.

Lees: meer openbare wc's, gaat dat lukken?

Urinoirs zijn niet voor iedereen

Is er het afgelopen jaar iets veranderd? We vroegen de deelnemers aan het onderzoek te kijken naar de voorzieningen in hun eigen omgeving. Een kwart zegt het niet te weten. Wie er wel iets over kan zeggen, oordeelt negatief: Volgens 92 procent zijn er geen toiletmogelijkheden bijgekomen. De overige 8 procent heeft wel een toename in het aantal openbare toiletten gezien het afgelopen jaar. Al geeft de helft hiervan aan dat het geen toiletten zijn waar je zittend gebruik van kan maken, maar bijvoorbeeld plaskrullen waar je alleen (staand) kunt plassen.

Juist aan 'zittoiletten' is behoefte, blijkt uit de antwoorden. 86 procent van de ondervraagden wil meer openbare toiletten in het algemeen. En van degenen die een mening hebben over toiletten waarop je kunt zitten, vindt maar liefst 93 procent dat er daar meer van in het openbaar moeten komen. Niet alleen zodat je zittend kunt plassen: ook poepen is een stuk lastiger op een urinoir. Ook dit probleem speelt al veel langer: al in 2017 kwam uit een poll naar voren dat zowel mannen als vrouwen vinden dat er meer zittoiletten moeten komen.

Meer toiletten in de binnenstad nodig

Vooral in binnensteden ervaren mensen een gemis aan openbare toiletten, zo geeft 73 procent aan. Ook in parken (46%), langs de weg (45%) en in de natuur (42%) zijn er onvoldoende toiletteermogelijkheden. Een klein kwart (23%) ziet graag meer toiletten in het ov. Daar wordt op dit moment hard aan gewerkt dankzij een lobby van de Toiletalliantie, die ervoor heeft gezorgd dat eind 2021 alle NS treinen van een toilet zijn voorzien. Bij sommige regionale treinlijnen kan dit echter nog vele jaren duren.

Wildplassen: niet prettig

85 procent van alle ondervraagden heeft weleens moeten wildplassen omdat er geen wc beschikbaar was. Voor meer dan de helft van de respondenten heeft dit weleens tot problemen geleid. Het meest voorkomende probleem, zo geeft 94 procent aan, is dat zij het zelf niet prettig vinden. Een kleine groep kreeg problemen met autoriteiten zoals beveiliging of politie, of commentaar van andere mensen.

Ik ben darmpatiënt, word zelfs geweigerd in horecazaken; trek mij nergens meer wat van aan
- Deelnemer aan het onderzoek

En er zijn meer problemen, zo blijkt uit de open antwoorden. Bijvoorbeeld dat het bij een wc-tekort niet alleen om plassen gaat, maar ook om tampons wisselen of een grote boodschap. Sommigen geven aan dat het alleen binnen de bebouwde kom een probleem is, en niet in het bos of de berm. Anderen hebben het daar juist te stellen met brandnetels, rode mieren, tekenbeten en zelfs gluurders. Knieproblemen maken het hurken lastig, en de wind maakt het richten soms lastig: mensen noemen ook natte kleding en schoenen als probleem.

Plastuit als alternatief?

Aangezien gemeenten er slecht toe te bewegen zijn oplossingen te bieden: Is er een alternatief voor het plaatsen van meer toiletten die geschikt zijn om zittend op te plassen? In de uitzending van Radar gaat Fons op pad met enkele vrouwen om plastuiten te testen. Een plastuit is een soort trechter waardoor je staand kunt plassen. Je kunt daarmee bijvoorbeeld ook op een urinoir plassen.

We vragen het ook de respondenten: zou er met een plastuit op zak minder behoefte zijn aan zittoiletten? Nee, zegt 72 procent. Slechts 8 procent van de doelgroep ziet hier heil in: 'Op de hurken achter een struik is wel een ding als je wat ouder wordt, je komt moeilijk weer overeind. Plastic zou misschien een uitkomst zijn.' Nog eens 20 procent zou het op sommige plekken wel handig vinden, maar niet overal: vooral op (vieze) openbare toiletten zouden mensen een plastuit (mogelijk) handig vinden: 'zodat je niet hoeft te zitten.'

'Regel gewoon meer toiletten'

'Ik vind het belachelijk dat een plastuit de oplossing zou zijn voor te weinig toiletten. Zeker bedacht door een man. Regel gewoon meer toiletten. In het buitenland is dit geen probleem (bijv. USA bij alle parken, natuur, supermarkten, etc. en in heel Europa sowieso bij alle parkeergarages/-plaatsen), dus hier kan dat ook.'

Zelfs ervaren tuitplasser kent knoeiproblemen

Onder de respondenten bevinden zich ruim 2000 mensen die ervaring hebben met de plastuit. De meesten hebben het weleens geprobeerd, een klein deel gebruikt de plastuit regelmatig. Wat zijn hun ervaringen? Een ruime helft (54%) is er negatief over: lekkage en andere onhygiënische toestanden met ongewassen handen en gebruikte plastuiten voeren daarin de boventoon: 'Dat knoeit altijd. Ik kan niet staand plassen. Ik heb er mee geoefend onder de douche. Geen succes.' Ook vinden velen het jammer dat je alsnog in je blote kont staat: 

Blote billen

'Ik draag altijd een lange broek. En je broek moet toch vrij ver omlaag (blote billen) om een plastuit goed aan te kunnen leggen, en dan je slip nog opzij wurmen… Ik vind het allemaal vrij ingewikkeld en ongemakkelijk. Ik wil in ieder geval achter een gesloten deur... met of zonder plastuit.'

Een kwart van de ervaringsdeskundigen is wél positief: 'Mijn man moest wel even slikken, toen ik naast hem achter een boom plaats nam', schrijft iemand vrolijk. Maar ook in deze groep komen ongelukjes voor: 'Het blijft precisiewerk', licht iemand toe. 'Je moet wel een stevige, plastieken plastuitje gebruiken. Bij een flexibele ga je lekken', zegt een ander. De plastuit van Uixi wordt door veel mensen geprezen. En velen raden aan om in ieder geval thuis te oefenen, bijvoorbeeld onder de douche. Nog een laatste pro-tip: 'Je moet wel rustig beginnen met plassen, anders gaat het fout.'

Over het onderzoek naar openbare toiletten

De vragenlijst over openbare toiletten en ervaringen met de plastuit is tussen 9 en 13 september 2021 ingevuld door 21.114 mensen. De grootste groep is lid van het Radar Testpanel, een verzameling van tienduizenden consumenten uit het hele land. Wil jij voortaan ook uitgenodigd worden voor onze vragenlijsten? Meld je (gratis) aan via deze intake-enquête

Benieuwd welke plastuit als beste uit de test komt? ↓

Houden we het droog of worden we nat? Radar Checkt!