Rode gist rijst: werkt het echt cholesterolverlagend? En is het veilig?

Wat is rode gist rijst?

Rode gist rijst is een traditioneel Chinees voedingsmiddel dat wordt verkregen door de fermentatie van rijst en de schimmel Monascus purpureus. In Nederland wordt het verkocht als voedingssupplement. 

Werkt rode gist rijst cholesterolverlagend?

Rode gist rijst bevat monacoline K, een natuurlijke statine. Statines zijn cholesterolverlagende medicijnen, vandaar dat deze werking ook aan rode gist rijst wordt toegeschreven. 

Hiervoor zou je volgens het Informatiecentrum voedingssupplementen en gezondheid (IVG) echter wel 10 milligram monacoline K per dag binnen moeten krijgen. En sinds 22 juni 2022 geldt er een maximale hoeveelheid van 2,99 milligram per dag. “Omdat dit minder is dan de benodigde hoeveelheid, mag er op rode gist rijst niet staan dat het cholesterolverlagend werkt”, vertelt een woordvoerder van het IVG. 

Rode gist rijst kan ernstige bijwerkingen hebben

Een woordvoerder van Bijwerkingencentrum Lareb legt uit dat de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA) met deze maximale hoeveelheid het zekere voor het onzekere neemt. Er is namelijk veel te doen om rode gist rijst. 

Zo zijn er laatst vijf doden en meer dan 100 ziekenhuisopnamen in Japan gelinkt aan een supplement met rode gist rijst én kan het gebruik ervan ernstige bijwerkingen geven. “Tot en met december 2023 heeft Lareb in totaal 160 meldingen van klachten bij het gebruik van rode gist rijst ontvangen”, vertelt de woordvoerder. 

“De meeste meldingen betreffen bekende bijwerkingen zoals spierpijn en maag- en darmklachten. Bij enkelen betrof het ernstige bekende bijwerkingen zoals lever en alvleesklierontsteking. We hebben ook één melding van iemand die overleden is met een alvleesklierontsteking na gebruik van rode gist.”

Is het slikken van rode gist rijst veilig?

“Op zich hebben deze producten dezelfde bijwerkingen als statines (cholesterolverlagende medicijnen)”, legt de woordvoerder van Lareb uit. “De supplementen zijn echter niet gestandaardiseerd waardoor de hoeveelheid monacoline K in verschillende preparaten kan variëren.” Hierdoor weet je niet precies hoeveel je binnenkrijgt. 

“Bovendien kunnen deze producten door het gistingsproces ook de giftige stof citrinine bevatten. “Citrinine kan lever- en niertoxiciteit geven.”

Vandaar dat het Voedingscentrum adviseert om het gebruik van rode gist rijst altijd te overleggen met je arts of apotheker. Verder raden zij het supplement af voor vrouwen die zwanger zijn of borstvoeding geven, kinderen jonger dan 18 jaar en mensen ouder dan 70 jaar. 

Bestel geen supplementen op internet

De woordvoerder van Lareb vult hierop aan dat je moet uitkijken met supplementen die je op internet bestelt. “Bij de producten in Japan zit er waarschijnlijk iets in wat er niet in hoort. Ik denk dat deze producten niet in Nederland te koop zijn, maar het is wel een waarschuwing:  Kijk uit met het kopen van dit soort producten, zeker via internet. Je weet namelijk nooit precies wat er in zit, en dat kan dus gevaarlijk zijn.”

Bronnen: het Informatiecentrum voedingssupplementen en gezondheid, Lareb en het Voedingscentrum