background branding

Op zoek naar een partner, camper of studentenkamer? Pas op voor voorschotfraude

voorschotfraude

In 2022 zijn 2,2 miljoen Nederlanders slachtoffer geworden van een vorm van online oplichting, zo blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Een vorm van dit soort oplichting is voorschotfraude. Voorschotfraude? Ja, een heel simpele truc die je in allerlei varianten tegenkomt en waarvan iedereen het slachtoffer kan worden. Hoe werkt het?

Waar komt de naam vandaan?

Voorschotfraude is ook bekend onder de naam Nigeriaanse fraude of 419-fraude (419 verwijst naar het artikel in het Nigeriaanse wetboek van strafrecht dat oplichting verbiedt). De fraudeurs zijn regelmatig afkomstig uit het Afrikaanse land, maar de fraude komt natuurlijk niet exclusief uit Nigeria. De term voorschotfraude dekt daardoor beter de lading.

Hoe werkt voorschotfraude?

Het idee van voorschotfraude is eenvoudig: het slachtoffer heeft de mogelijkheid om iets te kopen, te lenen of te krijgen dat hij erg graag wil hebben. Om het daadwerkelijk te kunnen krijgen, moet het slachtoffer wel eerst relatief lage kosten maken. Dat is voor de oplichter de buit. Nadat het voorschot is betaald, zal telkens weer om een nieuwe betaling gevraagd worden. Vanessa legt het uit:

Betalen voor liefde

De meest pijnlijke variant van voorschotfraude is de ‘romance scam’ of datingfraude. Bij deze variant doet de oplichter zich via sociale media of datingsites voor als de ideale partner. Met name heteroseksuele vrouwen kunnen hieraan ten prooi vallen. In een periode van maanden word je ingepalmd door de man die zegt militair te zijn in Afghanistan of ingenieur op een booreiland ergens in de Stille Oceaan. Jouw droomman ziet een toekomst met jou helemaal zitten en hij hoopt naar Nederland te kunnen komen.

Voorschotfraude in uitvoer

Uiteraard gaat dit niet vanzelf. Eerst vraagt hij je te helpen door bepaalde online bonnen voor hem te kopen zodat hij met jou kan blijven internetten, want zijn bankrekening (met uiteraard een fors positief saldo) is geblokkeerd door de lokale overheid. Vervolgens is zijn laptop kapot, heeft hij geld nodig voor een ticket naar Nederland, moet hij een duur visum kopen en belandt hij, tot overmaat van ramp, in het ziekenhuis en moeten de medische kosten voldaan worden. Steeds blijven de kosten maar komen, totdat je helemaal geen geld meer hebt. 

Een auto of camper op Marktplaats

Het vinden van je droompartner is natuurlijk een hele uitdaging, maar ook het vinden van een geschikte tweedehands auto of camper kan behoorlijk lastig zijn. Voor een tweedehands camper betaal je vaak nog tienduizenden euro’s en daardoor is het een interessant ‘product’ voor fraudeurs.

Zo werkt het

Op handelsplaatsen als Marktplaats worden regelmatig mooie campers aangeboden voor een gunstige prijs. Enige nadeel: de camper staat nog in het buitenland. Gelukkig weet de verkoper al de oplossing: als jij een borg betaalt, dan komt de camper naar Nederland en mag jij uitgebreid proefrijden. Wil je de camper toch niet, dan krijg je de borg terug. Om het betrouwbaar te maken is er een 'onafhankelijk' vervoersbedrijf dat de borg ‘vasthoudt’. Als de camper zogenaamd jouw kant op komt, blijkt er iets mis te gaan en moeten er weer geld overgemaakt worden. En aangezien jij al borg betaald hebt, wil je niet dat de deal afketst. De camper komt uiteraard nooit.

Een lening, een puppy of een studentenkamer

Met deze truc worden mensen op allerlei manieren opgelicht. Zo zijn er online kredietverstrekkers die jou online een lening willen bieden, maar daarvoor moet je dus eerst allerlei kosten betalen. Hetzelfde geldt voor die mooie studentenkamer in het centrum van Amsterdam, die je kunt huren van iemand die zelf nét is verhuisd naar Engeland. Eerst betaal je borg en administratiekosten, dan blijkt dat de kamer helemaal niet te huur is. Of er is die lieve puppy die met het vliegtuig moet komen uit Spanje, maar waarvoor je eerst een paspoort moet kopen en de vervoerskosten moet betalen. Om dan te horen dat het beestje wordt vastgehouden op het vliegveld, omdat er iets niet in orde blijkt te zijn. Je raadt het al: er moet meer betaald worden.

Wat kun je doen tegen voorschotfraude?

Het belangrijkste is dat je deze vorm van fraude herkent. Wanneer de verkoper in het buitenland zit en het niet mogelijk blijkt om persoonlijk in contact te komen, dan is dat een slecht teken. De alarmbellen moeten helemaal afgaan als je ineens moet betalen om de transactie tot stand te brengen en deze kosten moet voldoen via een bedrijf als Western Union. Vaak communiceren de oplichters in het Engels, is het aanbod net een stukje gunstiger dan elders en kom je erg gemakkelijk tot een overeenstemming over de prijs. De oplichter wil namelijk vooral graag ‘zaken’ doen, dus zal hij de deal nooit laten afketsen op een lagere verkoopprijs.