Móét je cookies accepteren? Laat je niet misleiden

Veel websites houden zich niet aan de privacyregels, meldt Consumentenbond na onderzoek, en dat drie jaar nadat de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) werd ingevoerd. Zo plaatst bijna een kwart van honderd onderzochte populaire sites trackingcookies zonder je toestemming te vragen.

Maak je zorgen om trackingcookies

Trackingcookies of marketingcookies vormen van alle cookies de grootste inbreuk op je privacy. Websites, adverteerders en social media gebruiken ze om bezoekers overal te volgen en zo goed mogelijk te leren kennen, om ze bijvoorbeeld gepersonaliseerde advertenties laten zien. Ze houden niet alleen bij welke websites je bezoekt en waar je interesse voor hebt, maar ook met welk IP-adres en toestel je de sites bezoekt. En dat zijn gevoelige gegevens, waarmee je iemand indirect kunt identificeren. 

Cookiemeldingen: klik niet zomaar op 'alles aanvaarden'

Goed om na te denken dus, vooraleer je trackingcookies aanvaardt. Maar dat wordt je niet makkelijk gemaakt: cookiemeldingen die om je toestemming vragen zijn vaak nodeloos gecompliceerd. En dat is bewust zo: wie geen zin heeft om te zoeken waar je je cookievoorkeuren kunt opgeven, klikt snel op de gesuggereerde knop 'alles aanvaarden'. Deze truc is een van de vele zogenaamde dark patterns: foefjes die websites en apps gebruiken om bezoekers dingen te laten doen die ze in feite niet willen. Lees hier hoe dark patterns je online gedrag beïnvloeden.

Als je om je privacy geeft, kijk je liever voorbij de grote groene knop. Elke melding is anders, dus je moet helaas telkens even zoeken naar een knop zoals 'voorkeuren opgeven', 'cookies instellen' of 'personaliseren'.

Welke cookies zijn toegestaan?

Welke cookies moet je aanvaarden? Goed om te weten is dat noodzakelijke cookies sowieso worden opgeslagen – en dat mag ook gewoon. De cookies waarvoor je toestemming worden gevraagd, zijn (meestal) niet essentieel, maar soms wel nuttig. 

• Functionele cookies of voorkeurcookies bewaren handige zaken, zoals je inloggegevens, je taalvoorkeur of de producten die je in het winkelmandje van een webshop had bewaard. Bezoek je de website wel vaker? Dan kun je de functionele cookies voor je eigen gemak met een gerust hart aanvaarden.
• Analytische of statistische cookies houden bij hoe je navigeert op een website. Deze cookies helpen leuke websites om in de zoekresultaten te klimmen, of vertellen organisaties waar hun minder goede websites nog werk nodig heeft. Ook deze cookies hebben nauwelijks invloed op je privacy. 
• En dan zijn er dus die doortrapte volgcookies. Die wil je wel gewoon weigeren, maar: daardoor kan het wel zijn dat je een YouTube-filmpje op de site niet kunt zien of een artikel niet kunt delen via Facebook. Dat is een overweging die je zelf moet maken. 

Cookies verwijderen: zo doe je dat

Maar er zijn dus veel websites die de regels aan hun laars lappen en toch cookies opslaan zonder dat je dat wou. Daarom is het van belang om van tijd tot tijd de cookies van je apparaat te verwijderen. Weet dat ook apps op je tablet of smartphone cookies kunnen opslaan.

Je kunt je browser ook zo instellen dat alle cookies automatisch worden geweigerd, maar het nadeel daarvan is dat ook je functionele cookies niet worden opgeslagen. Of gebruik wat vaker de incognitomodus van je browser: die bewaart je browsgeschiedenis en niet-essentiële cookies gewoon niet. 

Geen toegang als je cookies weigert? Mag niet!

De Europese privacyregels verbieden zogenaamde cookiewalls, die je de toegang tot een website ontzeggen als je geen cookies aanvaardt. Cookiemuren zijn dan ook aan het verdwijnen, maar er zijn nog veel sites die deze en andere privacyregels aan hun laars lappen. 

Meer weten? De collega's van het programma Opgelicht?! hebben een artikel gewijd aan misleidende cookiemeldingen en de inbreuk op je privacy.