Middelbare scholen verschillen te veel in kwaliteit

'Op dit moment maakt het voor de toekomst van leerlingen te veel uit op welke school ze terechtkomen', stelt de inspectie. In het basisonderwijs blijken leerlingen van sommige scholen gemiddeld tien tot twintig punten lagere resultaten te halen op de eindtoets dan op andere scholen met dezelfde leerlingsamenstelling. Op middelbare scholen lopen de slagingspercentages sterk uiteen, van 75 tot 100 procent.

Niet genoeg bevoegde leraren

De kwaliteitsverschillen worden deels veroorzaakt doordat scholen vaak niet genoeg bevoegde leraren voor de klas hebben. Op slechts 15 procent van de scholen worden alle lessen gegeven door gekwalificeerde docenten. Ook de kansenongelijkheid tussen kinderen van laag- en hoogopgeleide ouders blijft volgens de inspectie een probleem.

Rekenen

De onderwijsinspectie stelt ook vast dat de prestaties op Nederlandse scholen achteruitgaan vergeleken met veel andere landen. Dat geldt vooral voor rekenen in het basisonderwijs. Ook op middelbare scholen lopen de wiskundeprestaties verder terug. De gemiddelde prestaties op scholen verslechteren volgens de inspectie voor een belangrijk deel doordat het aantal toptalenten in klassen is terugloopt. Toch zijn de gemiddelde prestaties in het Nederlandse onderwijs vergeleken met veel andere landen nog altijd hoog.

Ministerie: 'Grote zorgen'

De kwaliteitsverschillen baren demissionair minister Jet Bussemaker en staatssecretaris Sander Dekker (Onderwijs) 'grote zorgen'. Uit het jaarverslag blijkt dat door de verschillen veel talenten van leerlingen onbenut blijven. 'We vinden het ongewenst dat op bepaalde scholen niet al het aanwezige talent tot bloei komt, doordat leerlingen of studenten niet alle kansen krijgen in de klas', aldus de bewindslieden in een reactie. 'Het feit dat het van je school afhangt of je talenten volledig worden benut, zorgt voor kansenverschillen tussen leerlingen op verschillende scholen. Dat is uiterst ongewenst.'

Bussemaker en Dekker kijken 'nadrukkelijk' naar de rol van schoolbesturen om de verschillen te verkleinen. Zij zouden hun middelen anders moeten gaan inzetten; meer gericht op de plekken waar de kwaliteit achterblijft.

PO-Raad: 'Hoger salaris van belang'

De PO-Raad, de sectororganisatie voor het basisonderwijs stelt in een reactie dat een hoger lerarensalaris is van groot belang voor goed onderwijs. 'Dat maakt het vak aantrekkelijker voor zittende en nieuwe leerkrachten. Die zijn hard nodig want het primair onderwijs stevent af op een tekort van tienduizend voltijds leerkrachten in 2025', aldus de raad.

De belangenorganisatie noemt het het rapport over de grote kwaliteitsverschillen tussen scholen zorgelijk maar niet verwonderlijk. 'Door een tekort aan bekostiging van honderden miljoenen euro's hebben scholen op ondersteunend personeel en expertise moeten bezuinigen. Ook broodnodige investeringen in moderne leermaterialen, lesmethoden en schoolgebouwen konden niet worden gedaan', stelt de organisatie.

Studenten: 'Verleng basisonderwijs met een jaar'

Studentenorganisaties JOB, ISO en LSVb stellen in een reactie dat leerlingen te vroeg worden gedwongen keuzes te maken. Daarom zou het basisonderwijs met een jaar verlengd moeten worden. Bovendien zouden alle leerlingen minstens tot hun achttiende in het middelbaar onderwijs gehouden moeten worden. Volgens de studenten zorgt het Nederlandse onderwijssysteem al in zeer vroeg stadium voor ongelijke kansen. 'Aan kleine knoppen draaien heeft geen zin meer, er moeten radicale en structurele veranderingen plaatsvinden, om de ongelijkheid met wortel en al uit te roeien', zegt ISO-voorzitter Jan Sinnige.

De organisaties gaan de komende tijd het gesprek met elkaar aan om te komen tot 'meer structurele veranderingen' in het onderwijs. LSVb, JOB en ISO willen in het najaar een uitgewerkt plan presenteren.

Bron: ANP