Meer openbare toiletten, dat willen consumenten én gemeenten. Gaat dit lukken?

De Toiletalliantie, een samenwerkingsverband van uiteenlopende organisaties, met als doel meer openbare toiletten, startte vorige maand een pamflet om hun idee onder de aandacht van de gemeentes te brengen. Aan de ene kant is het tekort aan openbare toiletten nog groter geworden dan het al was. Vanwege de coronamaatregelen kun je bijvoorbeeld vaak niet zomaar bij de horeca terecht. Aan de andere kant worden een hoop mobiele toiletten niet gebruikt, nu veel evenementen afgelast zijn. Kunnen die niet op fietsknooppunten en stadspleinen dienstdoen deze zomer?

Een maand later spreken we Ivo Thonon van de Toiletalliantie. Het verzoek is door veel gemeenten op de agenda gezet. En daarmee over de zomer heen getild, terwijl het juist bedoeld was voor alle mensen die nu lekker weg in eigen land gaan. Toch is Thonon niet negatief: veel gemeenten erkennen de noodzaak, en vinden dat er structurele oplossingen moeten komen, in plaats van tijdelijke.

Geen voorzieningen voor 'zoiets normaals'

Dat vinden de ruim 1200 deelnemers aan onze poll ook: 7 procent vindt dat er tijdelijk meer voorzieningen moeten komen, zolang de horeca beperkt toegankelijk is, maar de overgrote meerderheid (91%) wil dat er blijvend meer openbare toiletten komen: 'Het is toch te gek dat voor zoiets normaals bijna geen voorzieningen zijn', laat een respondent weten.

Boete voor wildplassen

'Niet iedereen heeft een gezonde blaas, er zijn mensen genoeg die hun plas niet op kunnen houden totdat een toilet te vinden is. Ik heb zelf ooit een boete gekregen voor wildplassen', laat een respondent weten, die met een plotselinge blaasinfectie te maken had: 'Ben er nog steeds boos over, ik had geen andere keuze.' Andere redenen om voor openbare voorzieningen te pleiten: 'zodat je ook na sluitingstijd van de horeca je behoefte kunt doen', en: 'Vouwen zouden niet gedwongen moeten zijn om een consumptie te gebruiken om een plas te kunnen doen.'

In het buitenland lukt het wel

Bijna overal doen ze het beter dan in Nederland, als we kijken hoeveel landen er als voorbeeld worden gesteld door de deelnemers aan de poll: Duitsland, Frankrijk, Spanje, Portugal, Oostenrijk, Scandinavië, Groot-Brittannië, de VS, Aruba, Zuid-Afrika en Nieuw-Zeeland. Binnen Nederland krijgt alleen Almere een complimentje in de toelichtingen: 'daar is een soort toiletwinkel, kan je tegen een kleine betaling gebruik maken van schone toiletten.'

Is het echt zo slecht gesteld met onze voorzieningen? Als we het Thonon vragen wel: er zijn in heel Nederland maar 500 openbare toiletten, waarvan 300 plaskrullen: enkel bedoeld om staand in de plassen, en dus niet geschikt voor ieders behoefte. En hoewel veel gemeentes plannen hebben om hier iets aan te doen, zijn er veel kostenposten die vóór gaan, aldus Thonon. Daarom stuurt hij vooral aan op het openstellen van toiletten in publieke gebouwen, zoals gemeentehuizen, wijkcentra en parkeergarages. De vindbaarheid wordt geregeld via de gratis app HogeNood, waar openbaar toegankelijke toiletvoorzieningen op de kaart worden gezet.

In 2017 ondervroegen we het panel ook al eens. Een precies even groot percentage, 97 procent stemde destijds voor meer toiletten voor vrouwen (of mannen die iets anders willen doen dan staand plassen).

Pleit zelf voor meer openbare wc's

Wil je zelf in actie komen? Ook dat kan, door bijvoorbeeld contact met je gemeente, alleen of met een groepje. Op de website van de Toiletalliantie staat een toolkit vol praktische informatie, waarmee je het tekort aan toiletten bij jouw gemeente kunt aankaarten.