Kleine, rode, jeukende bultjes op je huid: wat kan het zijn?

jeuk_rode_bultjes_3juli19.jpg

De eikenprocessierups, de mug, de bedwants of een brandnetel: wat is de oorzaak van de jeukende rode bultjes op je huid? Of misschien heb je wel last van zonneallergie of zwemmersjeuk? In dit artikel lees je welke klachten bij welke (zomer)kwaaltjes horen.

Dit artikel is van juli 2019, door de redactie bijgewerkt op 5 mei 2020.

Heb je jeuk en last van bultjes? Dan is het belangrijk eerst na te gaan wat je hebt gedaan en in welke omgeving je bent geweest. Disclaimer: Er zijn natuurlijk nog veel meer situaties waarbij jeukende bultjes kunnen optreden. Vertrouw je de boel niet? Neem dan contact op met je huisarts.

Eikenprocessierups

De eikenprocessierups heeft kleine, irriterende brandharen op zijn rug. Ze zijn zo klein, dat je ze niet met het blote oog kunt zien. Maar wanneer de haartjes loslaten, door bijvoorbeeld aanraking of door de wind, en ze komen terecht op je huid, kan dat vervelende gevolgen hebben. Ze kunnen ook door kleding heen gaan. Klachten die kunnen ontstaan zijn: (heftige) jeuk, bultjes, roodheid van de huid, blaasjes en gezwollen ogen, maar ook klachten die lijken op verkoudheid zoals kriebel in de keel en een loopneus.

Ben je in contact gekomen met de haartjes van de rups? Wrijf of krab dan niet op die plek! Spoel de huid en/of de ogen goed met water. Of gebruik een stukje plakband om de haartjes eraf te trekken. Een zalf of crème met menthol, Aloë Vera of Calendula verlichting geven (lees de bijsluiter voor gebruik!). Over het algemeen verdwijnen de klachten binnen twee weken. Neem bij ernstige klachten contact op met je huisarts.

Muggenbeet

Na een beet van een mug kan er een opgezette plek op de huid ontstaan en de plek kan ook rood worden. Wanneer je aan de plek zit verergert de jeuk vaak. Probeer dit dan ook niet te doen. Je kunt de plaats van de steek koelen met een nat kompres of een coldpack. De jeuk én de plek verdwijnen vanzelf na een paar dagen. Muggenbeten voorkomen? Gebruik een insectenwerend middel zoals Deet, hang een klamboe om je bed of zet horren in je ramen.

Bedwants

De bedwants verblijft vooral in matrassen en bedden van hotels. ’s Nachts bijten ze in de huid van de mens om bloed te zuigen - op die plek ontstaat vervolgens een bultje dat jeukt. Vaak zijn het meerdere beten op een vierkante centimeter.

Brandneteljeuk

Na een wandeling in het bos voel je ineens een tintelend gevoel rond je enkel: je bent door brandnetels gelopen. Ook als de aanraking 'zacht' is geweest, kun je veel last krijgen. Vaak wordt de huid rood en zwelt op. Gelukkig verdwijnen jeuk- en pijnklachten vaak na een paar uur. Een zalf met menthol, Aloë Vera of Calendula kan verlichting geven bij heftige jeuk.

Zwemmersjeuk

Zwemmersjeuk ontstaat door larven van platworm die in het water leven en kenmerkt zich door kleine, rode, jeukende bultjes. De jeuk begint meestal na tien tot dertig minuten en gaat bij de eerste besmetting meestal na een half uur weer weg. Ontdek je de bultjes bij jezelf en heb je net in zoet water gezwommen? Dan is het meestal niet nodig om naar de dokter te gaan. Je weet dan waar de bultjes precies vandaan komen en ze kunnen verder geen kwaad. Is de jeuk ondraaglijk, gebruik dan mentholpoeder of -gel, of zalfjes die bijvoorbeeld ook werken tegen muggen- en kwallenjeuk. Houden de klachten aan, krijg je infecties door het krabben of krijg je tegelijkertijd koorts, raadpleeg dan je huisarts.

Zonneallergie

Zonneallergie ontstaat wanneer je huid overgevoelig reageert op uv-straling. De kans op uitslag is groter wanneer je huid nog niet gewend is aan de zon, dus in de lente. Of als je in de winter op zonvakantie gaat. Ook hier ontstaan rode, jeukende bultjes, blaasjes of plekjes. Dit kan al enkele uren na het zonnen komen, of een paar dagen later. Meestal is de allergie binnen een paar dagen weer verdwenen. Wel is het verstandig om in de tussentijd uit de zon te blijven.

Tekenbeet

Een teek is één tot drie millimeter groot. Als hij nog niet vastzit en zich nog niet heeft volgezogen met bloed, ziet hij eruit als een piepklein spinnetje. Heeft hij zich volledig volgezogen? Dan ziet hij eruit als een grijs of bruin erwtje en zit hij goed vast in je huid. Probeer deze er niet met je vingers uit te pulken! Wanneer er delen van de teek achterblijven kan dit ernstige gevolgen hebben.

Bron: Rode Kruis, Thuisarts