Kan theïne in thee een verslavende werking hebben?
Thee wordt gezien als een gezonde drank en is, net als koffie, te vinden in de schijf van vijf. Sommige mensen drinken het de hele dag door: lekker een kopje thee bij het ontbijt, een aantal tijdens het werken en om de dag ontspannen af te sluiten ook een kopje thee op de bank. Bij de inname van koffie wordt een maximale hoeveelheid per dag aangeraden, vanwege onder andere de hoeveelheid cafeïne. Moet je bij het drinken van thee dan ook letten op de hoeveelheid theïne die je tot je neemt? Radar zoekt het voor je uit.
De cafeïne die in thee te vinden is, wordt ook wel theïne genoemd. Volgens Anne Lutgerink, woordvoerder van het Voedingscentrum, is theïne precies hetzelfde stofje als cafeïne. 'Vaak worden theïne en cafeïne gezien als twee aparte stoffen, maar dat zijn ze in werkelijkheid niet. Het is precies dezelfde stof, maar omdat het in thee zit, wordt het vaak theïne genoemd', aldus Lutgerink. Theïne kan volgens het Voedingscentrum technisch gezien dezelfde effecten hebben als cafeïne, maar dat hangt enkel af van de hoeveelheid die je ervan binnenkrijgt.
Hoe snel zit je met thee aan dezelfde hoeveelheden cafeïne als in koffie?
Volgens het Voedingscentrum komt cafeïne, of theïne, in een mindere mate voor in thee dan in koffie. Wanneer je een kopje thee drinkt hoef je dus niet bang te zijn dat je net zoveel cafeïne binnenkrijgt. Lutgerink: 'Het hangt ook een beetje af van welke soort thee je drinkt en hoe sterk je het maakt, maar bij gewone zwarte of groene thee bevat een kopje van 125 milliliter ongeveer 30 milligram cafeïne. In eenzelfde kopje koffie zit 85 milligram cafeïne dus je komt niet heel snel aan dezelfde hoeveelheid die je in koffie vindt.'
Theïne is uiteindelijk hetzelfde stofje als cafeïne, benadrukt Lutgerink, dus drink ook niet te veel thee. 'Bij koffie adviseren wij mensen om niet meer dan drie of vier koppen te drinken op een dag. Dat heeft niet alleen te maken met de hoeveelheid cafeïne, maar ook met het stofje cafestol. Deze olieachtige stoffen kunnen een ongunstig effect hebben op het cholesterolgehalte als je er te veel van binnenkrijgt. Voor thee adviseren we ook rond de drie of vier koppen zwarte of groene thee te drinken', aldus Lutgerink. Denk bij zwarte- of groene thee aan bijvoorbeeld English breakfast, earl grey of thee met vruchtensmaken zoals sinaasappel, citroen, aardbei en bosvruchten. Volgens het Voedingscentrum is het basisingrediënt van die soorten meestal zwarte of groene thee, maar dat kun je altijd terugvinden op de verpakking.
Kan er sprake zijn van een verslavende werking als je veel thee tot je neemt?
Ondanks dat 'cafeïneverslaving' veel in de volksmond gebruikt wordt, is er in werkelijkheid geen sprake van een verslaving aan cafeïne volgens zowel het Voedingscentrum als de Koninklijke Vereniging voor Thee en Koffie (KNVKT). 'Cafeïne heeft wel een stimulerende werking, maar het is niet zo dat er echt gesproken kan worden van een verslaving. Bij een verslaving heb je steeds meer nodig om hetzelfde effect te krijgen en het is vaak lastig of bijna niet mogelijk om ermee te stoppen. Bij cafeïne is dit niet het geval. Het is enkel een gewoonte die mensen hebben', aldus Elize Klitsie, woordvoerder van KNVKT.
Het Voedingscentrum sluit zich daarbij aan: 'Het is niet bewezen dat cafeïne, en dus ook theïne, echt tot verslaving kan leiden, zoals bijvoorbeeld alcohol kan doen. Maar als je normaal gesproken op een dag meerdere producten met cafeïne neemt en daarmee stopt, kunnen wel lichamelijke effecten optreden, zoals rusteloosheid, angstgevoelens of prikkelbaarheid. Maar deze verschillen sterk per persoon, omdat niet iedereen hier even gevoelig voor is. Cafeïne kun je dus niet echt verslavend noemen', aldus Lutgerink.
Veel voordelen voor de gezondheid
Het Voedingscentrum adviseert mensen om drie of vier koppen groene of zwarte thee per dag te drinken, maar dit is niet per se een maximum. Het kan meer gezien worden als een minimum. Thee heeft namelijk veel verschillende voordelen voor de gezondheid en het drinken van minimaal drie koppen thee kan daaraan bijdragen. Lutgerink zegt daar het volgende over: 'Het drinken van een aantal koppen zwarte of groene thee heeft een bloeddrukverlagende werking en daarmee verklein je eigenlijk de kans op een beroerte. Daarnaast verlaagt het je cholesterol en de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten en Diabetes type 2.'
Houd in de gaten wat gezond is voor jou
Het Voedingscentrum raadt mensen echter aan om bij het nuttigen van thee of koffie er op te letten dat gezonde volwassenen ongeveer 400 milligram cafeïne per dag kunnen innemen zonder dat er negatieve effecten te verwachten zijn. Houd dit in je achterhoofd bij het drinken van thee of andere producten die cafeïne bevatten. 'Dit advies is alleen niet bedoeld voor mensen die gevoelig zijn voor cafeïne. Bijvoorbeeld personen die lijden aan angstgevoelens, kunnen beter voorzichtig zijn met die producten', aldus Lutgerink.
Het Voedingscentrum benadrukt ook dat de voordelen voor de gezondheid gelden voor de groene en zwarte thee en niet voor sommige kruidentheeën. Verschillende soorten kruidenthee kunnen bij het drinken van meerdere koppen een averechts effect hebben op de gezondheid. Lutgerink zegt hierover: 'Sommige kruidenthee kan juist weer bloeddrukverhogend werken als je er meerdere koppen van drinkt. Denk aan zoethout en sterrenmix. Deze theesoorten werken bloeddrukverhogend doordat daar weer andere stoffen in zitten, die plantgifstoffen worden genoemd. Bij kruidenthee vervalt ons advies van drie of vier koppen thee per dag. Vrouwen die zwanger zijn en mensen met een hoge bloeddruk kunnen kruidenthee bijvoorbeeld beter laten staan.'
