Kan handgel brandwonden veroorzaken?
De Nederlandse Brandwonden Stichting waarschuwt voor de ontvlambaarheid van handontsmettingsmiddel op alcoholbasis. Als je de gel niet goed uitwrijft, zou de verdampende alcohol in de buurt van vlammen vuur kunnen vatten. Is het goedje, dat we nu zo vaak gebruiken, echt gevaarlijk?
Op Facebook circuleert een bericht over een brandweerman die door handgel brandwonden zou hebben opgelopen na contact met statische elektriciteit. Ook een aantal brandweerdiensten waarschuwen voor steekvlammen. Het advies: gebruik niet te veel desinfecterende handgel ineens en gebruik er geen in de keuken of bij een barbecue.
Tweedegraads verbrand
De start van het barbecueseizoen is voor Rob Baardse, directeur van de Nederlandse Brandwonden Stichting, een goede reden om te waarschuwen voor het gebruik van alcoholgel bij open vuur. 'Eind 2015 hebben we zelf getest of een bepaalde soort handgel kon ontvlammen, nadat een driejarig meisje met tweedegraadse brandwonden aan haar handen werd binnengebracht.'
Uit de test bleek het ontsmettingsproduct inderdaad ontvlambaar. 'Dat staat ook zo op de verpakking: gebruik handgel niet bij vlammen. Het meisje en haar moeder hadden het product aangebracht binnen een meter van een waxinelicht in een brasserie.'
Alcohol is ontvlambaar
Tijd speelt hier een belangrijke rol, aangezien de alcohol vrij snel verdampt na het aanbrengen van de ontsmettende gel, stelt Luciën Govaert van SafetyNet Nederland. 'Om vlam te kunnen vatten, moet de tijd tussen gel aanbrengen en je hand bij een vlam houden, redelijk kort zijn', verduidelijkt hij. 'Wanneer je in de buitenlucht staat, om bijvoorbeeld te barbecuen, vindt verdamping nog sneller plaats.'
Zelf schat hij de kans zeer klein in dat statische elektriciteit tot de onbranding van handgel kan leiden. Omdat alcohol snel ontbrandt, kan alcohol dat 70 procent of meer alcohol bevat volgens apothekersorganisatie KVPN in theorie wel vlam vatten bij een vonk van een statisch geladen oppervlak.
Water en zeep beter dan handgel
Het komt niet vaak voor, de brandweerman uit het Facebookbericht en het meisje horen bij de weinige gevallen, maar de kans om brandwonden op te lopen na het gebruik van alcoholgel bestaat dus wel.
Het blijft aangewezen om handgel alleen te gebruiken als je je handen niet kan wassen. Niet alleen omdat handgel kan ontbranden, maar ook omdat vaak ontsmettingsmiddel gebruiken tot huiduitdroging, -irritatie en -kloven kan leiden. Gebruik je het toch, neem dan niet te veel en laat de gel goed opdrogen voor je aan andere taken begint.