Jeugdzorg faalt: uithuisgeplaatste kinderen moeilijk terug naar ouders
Uit huis geplaatste kinderen verblijven soms veel langer dan zou moeten bij pleeggezinnen, doordat begeleiding en hulp voor terugkeer van uit huis geplaatste kinderen met regelmaat onvoldoende is, schrijft het AD. De jongste kinderen lopen dan risico helemaal niet meer naar hun biologische ouders terug te keren. Hoe meer een kind zich heeft gehecht aan een 'nieuw' gezin, hoe groter de kans dat dit in de rechtbank gaat gelden als argument ze niet te laten terugkeren naar hun biologische ouders.
Hoogleraar jeugdrecht Mariëlle Bruning tegen de krant: 'Bij jonge kinderen ontstaat een omslagpunt waarbij ze het beste binnen hun nieuwe, stabiele gezin kunnen blijven. Biologische ouders hebben dan geen eerlijke kans gehad, simpelweg omdat de juiste hulp ontbreekt.'
Het maken van een plan voor hulp aan een gezin na uithuisplaatsing gaat niet altijd vanzelf, zo schrijft het AD. Het is zelfs de vraag of die hulp echt komt, vanwege de grote wachtlijsten. 'Op basis van mijn dossiers kan ik inmiddels zeggen: er is geen sprake van incidenten, maar een patroon in mijn praktijk', zegt advocaat Mieke Krol. Jeugdzorg zegt dit patroon eveneens te herkennen.
45.000 kinderen
Het gaat om zo'n 45.000 kinderen. 'Het gaat om uithuisplaatsingen waar de rechter bij betrokken is, maar er zijn ook semi-vrijwillige uithuisplaatsingen. Het wordt niet precies gemeten', geeft Bruning aan. 'In de afgelopen twee jaar zijn er drie rapporten van de inspectie geweest, waarin de jeugdbescherming als zwaar onvoldoende wordt beoordeeld.'
'Inmiddels spreken ook rechters zich uit, die zeggen dat dossiers ondermaats zijn en ze soms niet passende beslissingen moeten nemen. We zien elke dag dat het niet lukt om het op orde te krijgen. De jeugdbescherming is verslechterd, gecertificeerde instellingen die hulp moeten organiseren blijven nauwelijks overeind en moeten met tientallen gemeentes inkoopcontracten sluiten. De gesloten instellingen zijn een afvoerputje voor kinderen waarvan niemand weet wat je er mee moet', aldus Bruning in het AD.
Reactie Jeugdzorg Nederland
De oplossing ligt bij jeugdzorg zelf, zegt Jeugdzorg Nederland. De woordvoerder laat weten: 'We herkennen de problemen en de kritiek en trokken hierover ook zelf begin dit jaar al aan bel. Het gaat niet goed in de jeugdzorg en gezinnen en kinderen krijgen te vaak niet de hulp en begeleiding die ze nodig hebben. Ook wij vinden dat het te vaak niet goed gaat.'
Het is volgens Jeugdzorg Nederland lastig om het systeem op de korte termijn te veranderen: 'Om kinderen goed te helpen is het nodig dat er naar alle problemen in het hele gezin gekeken gaat worden. Dat betekent dat ook de volwassen ggz verantwoordelijk wordt voor deze gezinnen en dat armoede, huisvestingsproblematiek en problemen die de bestaanszekerheid bedreigen, veel eerder worden opgelost.' Ook moet de rechtsbescherming voor kind en ouders verbeteren. Jeugdzorg pleit zelfs voor gratis rechtsbijstand en zegt kritisch naar haar eigen rol te willen kijken.
'Het rijk moet ingrijpen'
Jeugdzorg roept het rijk en gemeente op te investeren. Hoogleraar Bruning zegt dat het de allerhoogste tijd is dat het rijk ingrijpt, ook al zijn gemeentes verantwoordelijk voor het organiseren van de jeugdzorg. 'De eindregie ligt toch echt bij het rijk. We hebben internationale verplichtingen waaraan we moeten voldoen, zoals het kinderrechtenverdrag. We kunnen niet meer wachten. Wat nu gebeurt, is te urgent en te ernstig.'
Bron: MediaWatch / AD