'Ik steel soms brood en kaas' - inflatie brengt mensen in financiële problemen

besparen-op-boodschappen-zelfscan-kassa-780.jpg

Mensen die niet alles meer afrekenen bij de zelfscankassa, of die warme maaltijden moeten vervangen door een boterham: de inflatie brengt nu al 12 procent van bijna 20.000 ondervraagde mensen in de problemen. De helft verwacht in de problemen te komen. En zelfs wie geen problemen voorziet, past vaak wel het uitgavenpatroon aan. Zo geeft driekwart van de ondervraagden nu minder of niets meer uit in de horeca. Ook voor uitjes, kleding en huis-, tuin- en klusspullen is bij velen minder geld beschikbaar.

Dat de prijzen stijgen valt iedereen op. Althans, bíjna iedereen, van de bijna 20.000 deelnemers aan ons onderzoek, zegt 1 procent dat hen geen prijsstijgingen is opgevallen. Veruit de grootste groep, 85 procent, valt het niet her en der op, maar op veel plekken.

Ik eet nu al 4x per week een boterham in plaats van warm eten
- Deelnemer aan het onderzoek

12 procent zit nu al in de financiële problemen door de prijsstijgingen. In de toelichtingen geven mensen aan dat zij geen uitjes of andere extra's meer kunnen betalen, de verbouwing niet kunnen afronden, niet weten waar ze de boodschappen of zorgkosten van moeten betalen. 'Wij moeten rondkomen van een minimum met een kind met coeliakie die dus geen gluten mag eten. Die etenswaren zijn prijzig, maar we redden het altijd net. Nu redden we het eigenlijk net niet.' Sommigen laten weten dat zij warme maaltijden vervangen door brood. En meer dan één respondent biecht op regelmatig niet alle boodschappen te scannen bij de zelfscan.

Ik steel soms brood en kaas
- Deelnemer aan het onderzoek

Hoeveel duurder is het leven eigenlijk geworden? We vroegen de deelnemers aan het onderzoek om prijzen van nu te vergelijken met de prijzen van vlak vóór corona. Lees:

Drankje buiten de deur gemiddeld 60 cent duurder dan voor corona

Spaarrekening leegeten

Ook geven meerdere respondenten aan dat zij afhankelijk zijn van vrienden en familie: 'Eten vragen aan vrienden, omdat ik het zelf niet kan kopen', laat iemand weten. 'Ik heb inmiddels financiële hulp van familie', geeft een ander aan. Sommigen zijn bezig de spaarrekening leeg te eten: 'Ik moet vaak mijn spaargeld aanspreken en dat is nu bijna op.' Ook de huur of hypotheek is niet meer voor iedereen op te brengen, zo laat ook deze respondent weten, die nu weer noodgedwongen bij haar ouders woont:

Noodgedwongen bij je ouders inwonen

'Ik verdien jan-modaal. 33 jaar, alleenstaande vrouw zonder kinderen. Ik moest noodgedwongen terug bij mijn ouders inwonen omdat ik het niet meer rond kreeg. Ik weiger om een partner te gaan zoeken "om maar zelfstandig te kunnen wonen". Want zelfstandigheid kan niet meer.'

- Deelnemer aan het onderzoek

Geen ruimte voor extraatjes

Nog eens de helft (49%) van de bijna 20.000 ondervraagde personen geeft aan dat zij nu nog niet in de problemen zitten, maar dat wel verwachten als de prijsstijgingen langer doorgaan. 39 procent verwacht dit niet. Toch passen ook veel mensen binnen deze groep hun uitgavenpatroon aan. Er is minder ruimte voor extraatjes of A-merk boodschappen.

Zo schrijft iemand: 'Ik kom niet in geldnood, maar zal wel heel veel dingen moeten laten/aanpassen'. Ook geeft iemand aan noodgedwongen door te werken na het pensioen: 'Ik poets en breng folders rond, ik laat me niet kisten als 69-jarige bejaarde'. Sommigen verwachten snel een oplossing vanuit de politiek: 'Voordat het ons raakt, zal de overheid wel ingegrepen hebben.'

Dit doen mensen minder vanwege stijgende kosten:

  1. Kleding kopen (51%)
  2. Horecabezoek (49%)
  3. Uitjes (46%)

Hier zien mensen helemaal vanaf vanwege stijgende kosten:

  1. Abonnementen (30%)
  2. Horecabezoek (24%)
  3. Vakantie (23%)
Ik red het nog door mijn vakantie te cancelen
- Deelnemer aan het onderzoek

Wat voor dingen laten mensen vanwege de stijgende prijzen? Om een duidelijk beeld te krijgen, tellen we de groepen die iets minder doen en helemaal laten bij elkaar op. De meest genoemde besparingspost is horecabezoek. Maar liefst drie kwart (74%) van de groep die er tot voor kort wel gebruik van maakte, zegt de horeca minder of helemaal niet meer te bezoeken.

Op de tweede plek staan uitjes: twee derde (68%) zegt minder of helemaal niet meer erop uit te gaan. Ook kleding (63%) en tuin-, huis- en klusspullen (58%) worden minder of niet meer gekocht, en abonnementen op bijvoorbeeld bladen of streamingsdiensten worden (deels) opgezegd (door 55% van degenen die een of meerdere abonnementen hadden lopen).

Bijna de helft (49%) zegt minder of helemaal niet meer op vakantie te gaan, en ook op sport en hobby’s zegt 45 procent minder of niets meer aan te doen.

Besparen via een goedkoper alternatief

Voor sommige zaken zoeken mensen een goedkoper alternatief. Voor vakantie (15%), tuin-, huis- en klusspullen (14%) en kleding (12%), maar vooral voor de boodschappen, daar zoekt ruim de helft goedkopere alternatieven voor. Wat zijn goedkopere alternatieven voor de boodschappen, uitjes, winkelen en hobby’s?  

Bekijk hoe anderen besparen door voor een goedkopere optie te kiezen

Over het inflatie-onderzoek

Radar ondervroeg in totaal 19.418 mensen, zij vulden tussen 19 juli en 29 augustus 2022 een online vragenlijst in over wat zij merken van de inflatie. Bekijk ook de andere uitslagen uit dit onderzoek over besparen via goedkopere alternatieven, de hoogte van de prijsstijgingen en tips om minder brandstof te verbruiken tijdens het rijden.

Wil je ook meedoen aan de onderzoeken van het Radar Testpanel? Meld je gratis aan, dan nodigen wij je voortaan uit om je mening en ervaringen met ons te delen.