Hoe gevaarlijk is de reuzenteek?

Hoe groot is een reuzenteek eigenlijk?

'De reuzenteek is inderdaad groter dan de schapenteek die we in Nederland goed kennen. Het vrouwtje van de hyalommateek kan ongeveer 6 millimeter groot worden, vergeleken met zo'n 3 millimeter voor de schapenteek.'

Waar komt de reuzenteek vandaan en hoe komen ze hier?

'Het leefgebied van de teek is het Middellandse Zeegebied, Afrika, de Balkan, Azië en Rusland. Het insect komt echter al jaren naar Noord-Europa toe. Zodra een tekenlarfje uit het ei komt, gaat het op zoek naar een eerste voedselbron, meestal kleine zoogdieren zoals muizen, of vogels. Een larfje kan met een trekvogel naar Noord-Europa meereizen. Hier in Nederland komt de teek op de grond terecht, inmiddels gegroeid tot nimf. Tenslotte vervelt de nimf bij een gunstig warm en droog klimaat tot volwassen teek.'

Komen er meer reuzenteken nu het warmer wordt in Nederland?

'Meer dan tien jaar geleden deed de faculteit Diergeneeskunde al onderzoek in Nederland en vond toen drie hyalommateken op paarden. Begin dit jaar werden enkele exemplaren in Duitsland gevonden en daar was veel media-aandacht voor. Waarschijnlijk is het publiek daarom extra alert en worden de teken sneller gevonden en gemeld. Daarnaast zijn er steeds meer wilde hoefdieren, zoals reeën, herten en paarden in Nederland, de prooien van de volwassen hyalommateek. Daardoor worden zulke teken door natuurbeheerders sneller gevonden. Dit betekent niet dat er meer hyalommateken in Nederland zijn dan destijds.'

Gaat de reuzenteek echt actief op zoek naar vers bloed?

'Er zit inderdaad een verschil tussen de jachttechniek van een schapenteek en die van een hyalommateek. De schapenteek wacht op een grassprietje tot er een prooi voorbijkomt, klampt zich vast aan bijvoorbeeld je sok en zoekt dan een plekje voor een beet. De hyalommateek daarentegen ziet een prooi langskomen en loopt er een eindje achteraan. Wanneer de prooi vervolgens stilstaat klimt hij erop. Vergeet niet dat het enige voedsel dat de hyalommateek in zijn leven heeft gehad, het drupje bloed van de trekvogel was. Het dier heeft dus lang niet genoeg energie om lang rond te lopen op zoek naar een prooi.'

Hoe snel rent de reuzenteek achter zijn prooi aan?

'Bij mensen zit er een dusdanig verschil tussen snelheid van lopen en rennen. Een insect kan alleen maar 'lopen' en 'sneller lopen'. De rensnelheid van een hyalommateek is te vergelijken met het tempo van een klein kevertje of een pissebed. Niet zo snel dus.'

Moeten we bang zijn voor de reuzenteek?

'In de afgelopen jaren zijn er slechts vijftig volwassen hyalommateken gevonden in Noord-Europa. Niet eens op mensen, enkel op hoefdieren. Geen van die teken had het Krim-Congovirus bij zich. In heel Europa waren er in 2017 twee gevallen bekend waarbij een persoon ziek is geworden van het Krim-Congovirus. Echt een groot risico loop je dus niet. Dit geldt overigens ook voor onze schapenteek, die Lyme-bacterie kan overdragen. Ongeveer 2-3% van de mensen met een tekenbeet krijgt daadwerkelijk de ziekte van Lyme. Als je weet wat je moet doen, is er geen reden tot bezorgdheid.'

Wat moet je doen als je toch een reuzenteek tegenkomt?

'Het is wel belangrijk dat mensen weten wat ze moeten doen als ze in de natuur zijn geweest. Altijd controleren op tekenbeten. Verwijder de teek en houd de plek en je gezondheid in de gaten. Wanneer je denkt dat het een hyalommateek is, kun je deze melden bij het Centrum Monitoring Vectoren (CMV) van de Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit. Zij kijken dan of het echt een hyalommateek betreft. Krijg je koorts of last van de plek, ga dan naar de huisarts en vermeld dat het om een tekenbeet gaat.'

Bron: Hein Sprong (RIVM)