Het knelt in de thuiszorg: patiënten krijgen niet altijd de zorg die ze nodig hebben

Branchevereniging Actiz meldt dat het 'enorm knelt' in de thuiszorg. 'In de hele ouderenzorg zien we dat de zorgkloof zich gaat openbaren; er zijn meer hulpbehoevende 65-plussers, maar het aantal zorgmedewerkers groeit niet', zegt bestuurder Wil van de Laar. Thuiszorgorganisaties moeten scherp kijken naar wat een cliënt nodig heeft en welke hulp de familie kan bieden. 'We proberen mantelzorgers vooraf te informeren dat als ze hun vader of moeder laten opereren, ze ook echt mee moeten helpen met de nazorg.'

Langer wachten, meer klachten

Patiënten die langer op een operatie moeten wachten, hebben meer kans om meer klachten te krijgen en hebben meer hulp thuis nodig. Het herstel duurt tevens bij veel mensen langer, omdat hun conditie hard achteruit is gehold toen ze op de wachtlijst stonden.

Thuiszorgorganisaties hebben te maken met een personeelstekort en een hoger ziekteverzuim dan vóór de coronapandemie. Het AD meldt dat in het tweede kwartaal van dit jaar hun ziekteverzuim lag op 7,4 procent. Normaliter ligt dat percentage rond de 6,2 procent. Tijdens pieken lag het verzuim zelfs boven de 9 procent.

Door de krapte krijgen patiënten soms minder uren zorg of kunnen zij niet uit het ziekenhuis weg. Een deel van de cliënten moet lang wachten voordat een verpleegkundige kan helpen met douchen en aankleden.

In de wijkzorg ook een puzzel

In de wijkzorg is het ook een puzzel om ervoor te zorgen dat de roosters rond komen. Voor de coronapandemie was er al een personeelstekort. Dit is tijdens de pandemie verergerd. Personeel werd zelf ziek of raakte overwerkt. Tegelijkertijd zijn er meer cliënten die om hulp vragen.

Cliënten leren nu zoveel mogelijk zelf te doen. Er is al een speciale bril die mensen na een staaroperatie kunnen gebruiken om hun ogen mee te druppelen. Daarnaast zijn er ook hulpmiddelen om zelf kousen aan te trekken. 

Het lange wachten op een operatie heeft een weerslag op de conditie van cliënten, merken wijkverpleegkundigen. Doordat zij meer pijn hebben, bewegen zij minder. Hierdoor is er voor de operatie ook meer hulp nodig. 

Extra druk bij huisartsen

Huisartsen delen ook mee in de druk op de zorg. Zij merken ook dat meer patiënten worden geopereerd en daarna sneller uit het ziekenhuis worden ontslagen. 'Huisartsen moeten meer visites doen. Die kosten meer tijd, waardoor de werkdruk groeit. Ze vragen zich af hoe lang ze die extra druk als praktijk gaan volhouden', reageert Judith van Empel, woordvoerder van de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV) tegenover het AD.

Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland (V&VN) vinden dat het aantrekkelijker moet worden om in de thuiszorg te werken. 'Mensen stoppen er nu mee omdat ze de werkdruk te hoog vinden, terwijl het salaris bescheiden is', stelt voorzitter Bianca Buurman. 'Daarbij is er in de opleidingen te weinig aandacht voor de sector en zijn de doorgroeimogelijkheden in het beroep te beperkt. Er is voor de langere termijn een maatschappelijk debat nodig over wat we in de toekomst nog aan zorg verwachten als meer ouderen langer thuis blijven wonen.'

Het is daarnaast ook belangrijk dat er eerder nagedacht wordt over wie er kan helpen als mensen de zeventig passeren en een been breken, stelt Van Der Laar. 'Als ouderen geen sociaal netwerk hebben, moeten ze misschien naar een woonsetting waar ze anderen kunnen ontmoeten. Wij kunnen niet meer overal voor komen.'

Inhaalzorg pas op het punt van beginnen

De wijkverpleegkundigen en verzorgenden vinden het voor nu belangrijk dat ziekenhuizen beter overleggen. De inhaalzorg begint nu pas en nu al loopt de werkdruk op. 'Ziekenhuizen moeten echt verder kijken dan hun eigen behandelingen', vindt Steunenberg. 'De focus is enorm op de ziekenhuizen, maar vergeet de rest niet want dit gaat helemaal fout. Als mensen geen goede zorg achteraf krijgen, kost het alleen maar meer.'

Bron: AD