Helpen malariapillen tegen corona?
Helpt chloroquine, een getest middel tegen malaria bij coronapatiënten? Verslaggever Fons Hendriks vraagt het aan Renger Witkamp, hoogleraar Voeding en Farmacologie.
Witkamp zegt: 'Dit is lastig te zeggen. Ik ken de berichten ook. Daarvan wordt inderdaad gesuggereerd dat het werkt tegen het virus.'
Wat men bijvoorbeeld is gaan doen is alle bekende virusremmers weer gaan testen op werkzaamheid tegen corona. Daarvan zijn er inmiddels heel veel gemaakt, vooral in verband met HIV. Die tests beginnen altijd 'in de reageerbuis' (ofwel 'in vitro'). Daarna volgen eventueel studies in mensen, ofwel zogenaamde klinische studies. Het voordeel van 'oude', bestaande medicijnen is dat we vaak al veel weten over bijwerkingen en dat je de (gebruikelijke) tussenfase in proefdieren vaak kan overslaan.
Van chloroquine (een bekend middel tegen malaria) was in 2004 al eens gevonden dat het (alleen in de reageerbuis) actief was tegen SARS, een virus dat in een aantal opzichten op COVID-19 (corona) lijkt. En in de reageerbuis doodt het het virus. Dit is weer opgepikt en in China er wordt beweerd dat het ook werkzaam zou zijn tegen corona. Maar er zijn nog geen effecten uit klinische studies met corona bekend.
Te overwegen behandeling
Desondanks vindt het RIVM chloroquine een te overwegen behandeling, maar wel onder gecontroleerde omstandigheden en toezicht van artsen. Het RIVM benadrukt dat het om een experimentele behandeling zou gaan ('off-label') en dat er speciale toestemming van de patiënt nodig is.
Er wordt op dit moment naar diverse middelen gekeken zoals chloroquine en remdesivir, dit is een experimenteel, intraveneus, antiviraal middel dat nog niet geregistreerd is, zodat effectiviteit en veiligheid onbekend zijn. Ook kijkt men naar lopinavir/ritonavir of interferon.
Het RIVM schrijft op hun site: 'Omdat voor al deze drie middelen nog geen bewezen therapeutisch effect bij COVID-19 is vastgesteld, kan geen gericht medicamenteus therapieadvies gegeven worden totdat de klinische data beschikbaar komen. Toediening van off-label middelen en/of experimentele therapie vereist informed consent van de patiënt. Chloroquine en lopinavir/ritonavir en interferon zijn beschikbaar en het bijwerkingen patroon is bekend en te anticiperen. Het starten met een van deze middelen bij bewezen SARS-CoV-2-infectie bij patiënten met ernstige symptomen kan worden overwogen naast optimale 'supportive care'.'
Niet zelf experimenteren
Maar Witkamp raadt mensen aan niet zelf te gaan experimenteren met chloroquine. Hij zegt: 'Het wordt aangeboden op internet, maar ga dit niet zelf kopen.' Bovendien weet je nooit wat voor je pillen je krijgt online. Het is namelijk een geneesmiddel dat in Nederland alleen op recept verkrijgbaar is. Gebruik mag alleen onder toezicht van een arts. Bij een verkeerde dosering kun je last krijgen van ernastige bijwerkingen zoals hartklachten en psychisch problemen.