'Gemeenten strikter met regels voor zorgvoorzieningen door geldtekorten'
Bijna alle gemeenten hebben te maken met geldtekorten, waardoor het leveren van jeugdzorg, opvang en bijstand onder druk komt te staan. Dat kan betekenen dat de selectie van mensen die in aanmerking komen voor de sociale voorzieningen strenger wordt, waarschuwen een aantal gemeenten. EenVandaag, Investico en de Groene Amsterdammer deden onderzoek naar de effecten van de tekorten in het sociaal domein.
Gemeenten hebben sinds de decentralisatie in 2015 veel zorgtaken van het Rijk op zich genomen. Ze krijgen daarvoor een vergoeding, maar die blijkt volgens deelnemers aan het onderzoek niet toereikend genoeg. Zo zegt 86 procent van de gemeenten die te maken hebben met tekorten, eigen reserves te gebruiken om gaten op te vullen. Sommige gemeenten hebben niet-sluitende begrotingen ingediend.
Over het onderzoek
Wethouders en ambtenaren uit 151 gemeenten namen deel aan het onderzoek van EenVandaag, Investico en de Groene Amsterdammer. Negentig procent zegt dat dat hun gemeente te maken heeft met tekorten voor het sociaal domein, met name bij jeugdzorg, opvang en bijstand.
Uit het onderzoek blijkt dat gemeenten met tekorten een strenger toelatingsbeleid voor sociale- en zorgvoorzieningen te overwegen. Ook geven deelnemers aan dat zij zich genoodzaakt zien zo efficiënt mogelijk met de regels om te gaan. 'We proberen in gesprekken met cliënten aan te sturen op minder, korter en goedkoper', zo laat iemand weten.
Buiten gemeentegrenzen: wie is verantwoordelijk?
Soms is het nodig dat mensen zorg krijgen buiten de grenzen van hun gemeente, bijvoorbeeld om dat daar betere of goedkopere zorg geleverd kan worden, of omdat er wachtlijsten zijn. Vier van de tien gemeenten geeft aan daar ook strenger mee om te gaan. Vaak volgen er in zulke situaties discussies over welke gemeente financieel verantwoordelijk is.
In de uitzending van EenVandaag vertellen verschillende ervaringsdeskundigen hun verhaal. De relatie van Stefan ging uit, waardoor hij op straat kwam te staan. Toen hij zich meldde in Leiden voor steun, kreeg hij te horen dat hij daar niet geholpen kon worden, omdat hij in Den Haag dakloos was geraakt.