Gaan de energieprijzen deze winter weer stijgen?
Je bent er misschien nog niet mee bezig: de energierekening van de komende winter. Toch blikt Radar vast vooruit. Blijven de prijzen relatief laag, of moeten we ons voorbereiden op torenhoge tarieven?
Energiemarkt herstelt
Op het moment staat de energiemarkt er niet heel slecht voor. Volgens het Duitse energieconcern E.ON, dat achter Essent en Energiedirect.nl zit, is de markt steeds meer aan het herstellen van de energiecrisis. Maar ondanks het herstel, waarschuwt topman Leonhard Birnbaumt dat energieprijzen deze winter opnieuw kunnen pieken.
Dat kan volgens hem gebeuren als de gasvoorraad sneller opraakt dan verwacht, in combinatie met een koude winter. Het energieconcern raadt consumenten en organisaties dan ook aan zuinig te zijn met energieverbruik.
Energiecrisis in het kort
De energiecrisis begon nadat Rusland Oekraïne was binnengevallen. Sindsdien levert Rusland sneller minder gas aan Europa. Veel landen kampten daardoor met gastekorten, waardoor de prijzen voor consumenten en energiebedrijven omhoogschoten. Inmiddels zijn de gasprijzen weer flink gedaald. Ook zitten de Europese gasopslagen momenteel voller dan normaal voor de tijd van het jaar.
Hoe realistisch zijn hoge prijzen?
Een gewaarschuwd mens telt voor twee, maar hoe realistisch is het scenario dat de prijzen weer pieken? Onafhankelijk energie-expert Marien Boonman spreekt in gesprek met Radar van een ‘significant risico’. Kijkend naar de prijzen die nu betaald worden voor levering in de komende maanden en jaren, ziet hij nog steeds hogere en beweeglijkere prijzen dan we in het verleden gewend waren.
“We hebben nog steeds te maken met een gespannen situatie op de markt”, licht hij toe. “Daarbij hebben we in Noordwest-Europa steeds de luxe om steeds het hoogste bod op LNG (vloeibaar aardag, red.) te doen. Dit gaat echter wel ten koste van de landen die dat niet kunnen. In Pakistan leidt dit bijvoorbeeld nu al tot grote problemen met de elektriciteitsvoorziening.”
Onvoorspelbare risico's
Verder wijst hij op het feit dat er nog steeds gas van Rusland naar Europa komt. “Onder de huidige marktomstandigheden kan het wegvallen van een relatief beperkte gasstroom grote gevolgen hebben.” Ook zijn er volgens hem onvoorspelbare risico's. “De afgelopen tijd hebben we bijvoorbeeld gezien dat er in Frankrijk veel elektriciteitsopwek in de vorm van kerncentrales tijdelijk onbeschikbaar was, maar er kunnen ook ongelukken gebeuren met bijvoorbeeld een pijplijn of zoals recent een LNG-terminal.”
Het Internationaal Energieagentschap (IEA) zei vorige maand ook dat spanningen op de markt makkelijk kunnen toenemen als Russische gasleveringen aan Europa vroeg in het stookseizoen stoppen. Mogelijk zullen overheden dan weer bij moeten springen om consumenten te helpen met die stijgende prijzen, aldus topman Fatih Birol. Zoals het er nu uitziet, liggen er in Nederland geen plannen om het prijsplafond in 2024 door te zetten.
Energietoeslag en prijsplafond verdwijnen in 2024
Waar mensen met een laag inkomen in 2023 recht hadden op een eenmalige energietoeslag, verandert dat in 2024. Daarnaast verandert het prijsplafond ook in 2024.
“Het kabinet kiest vanaf 2024 voor gerichtere maatregelen. Naast de koopkrachtmaatregelen, stelt het kabinet opnieuw een bijdrage aan het Tijdelijk Noodfonds Energie beschikbaar, waar de meest kwetsbare huishoudens terecht kunnen als zij moeite hebben met het betalen van hun energierekening’’, vertelt Noortje Beckers, woordvoerder van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat, eerder aan Radar.
Wat kunnen consumenten doen?
Wat kun je als consument het beste doen? Is het bijvoorbeeld verstandig om een vast energiecontract af te sluiten? Volgens Boonman is daar geen universeel advies voor te geven. “Het hangt heel erg van je persoonlijke situatie af”, zegt hij.
“Als je puur theoretisch kijkt, kun je zeggen: ‘risico’s die je kan dragen moet je niet verzekeren.’” Dan kan je dus eventueel voor een dynamisch energiecontract kiezen. "Dat wil echter niet zeggen dat dat voor iedereen de beste optie is; voor veel mensen is zekerheid belangrijk."
In zo’n geval ligt een vast contract meer voor de hand, aldus Boonman. “Sinds het begin van de zomer worden er weer meer vaste contracten aangeboden, vaak ook met tarieven onder het niveau waar het prijsplafond nu op vastgesteld is.”
Dat er meer vaste contracten worden aangeboden, heeft overigens ook te maken met het feit dat er nieuwe opzegboetes zijn voor energiecontracten. Iets om rekening mee te houden als je een contract afsluit, want opzeggen kan nu flink in de papieren lopen.
