Extra kosten en uitgestelde behandelingen door uitblijven zorgcontracten

Bijna 18.000 mensen vulden de vragenlijst van Radar over uitblijvende zorgcontracten in. Daarvan sloot 31 procent voor het jaar 2023 een zorgverzekering af terwijl nog niet alle contracten rond waren, nog eens 36 procent weet niet of alle contracten toen rond waren.

Radar berichtte hier in het begin van het jaar al over: uit ons panelonderzoek bleek dat bij 1 op de 8 ondervraagden de contracten nog niet rond waren op het moment dat zij een verzekeraar moesten kiezen. Nu heeft het Radar Testpanel de gevolgen onderzocht van het uitblijven van een contract met de zorgaanbieder waar jij normaal gesproken naartoe gaat: Wat als je verzekeraar toch geen contract afsluit met jouw vaste zorgaanbieder?

Het zal toch wel goed zitten met mijn zorgverzekering?

94 procent van de ondervraagden was in de veronderstelling dat het allemaal goed geregeld zou zijn met hun zorgverzekering. Ook van de groep mensen die bij het afsluiten wist dat nog niet alle contracten rond waren, ging de overgrote meerderheid daarvan uit. Van deze groep is 1 op de 10 er echter achteraf, dus op het moment dat het te laat was om nog over te kunnen stappen, voor een vervelende verrassing komen te staan: hun zorgverzekeraar sloot géén contact af met hun vaste zorgaanbieder. Nog eens 20 procent weet niet of het contract rond is gekomen.

Dubbele zorgkosten: je premie én de rekening

Dat er geen contract is, kan vervelende gevolgen hebben voor je portemonnee en voor je gezondheid, zo blijkt uit ons onderzoek. Sommige verzekeraars vangen de kosten alsnog op, in andere gevallen vangt de behandelaar het prijsverschil op door de rekening te verlagen naar het bedrag dat vergoed wordt. Zo laat iemand weten: ‘De kliniek gaf aan het prijsverschil kwijt te schelden.’ Maar dat geldt lang niet voor iedereen. 63 procent van degenen bij wie na de overstap-deadline bekend werd dat er geen contract is met hun eigen zorgaanbieder is daardoor tegen extra kosten aangelopen.

In de meeste gevallen (85%) gaat het om kosten voor zorg die (deels) niet worden vergoed. Zo laat een respondent weten dat zij extra moet betalen voor een cardioloog die gespecialiseerd is in het vrouwenhart. Hoewel ze een polis heeft met vrije artsenkeuze, waarvoor ze iedere maand flink meer premie betaalt, moet ze alsnog een gedeelte zelf betalen. ‘Gevolg is dat veel vrouwen niet de beste zorg krijgen. Omdat ze geen vrije keuze hebben en/of bang zijn voor de factuur.’

16 procent maakte ook kosten voor extra zorg, bijvoorbeeld extra behandelingen, doordat de gecontracteerde zorg niet op maat was. Anderen hebben bijvoorbeeld extra reiskosten (16%), omdat zij voor gecontracteerde zorg verder moesten reizen dan normaal.

Zorguitstel en -afstel om extra kosten te vermijden

Ruim een kwart (26%) geeft aan dat het uitblijven van een contract negatieve gevolgen heeft voor hun behandeling (en dus voor hun gezondheid). Nog eens 28 procent geeft aan dat negatieve gevolgen nog kunnen ontstaan.

Deze negatieve gevolgen kunnen ontstaan doordat mensen niet bij de beste behandelaar terecht kunnen, tussentijds moeten overstappen of helemaal afzien van een behandeling. Van de respondenten waarvan de verzekeraar uiteindelijk geen contract sloot met hun zorgaanbieder, kwam 29 procent er pas achter nadat de zorg geleverd was. Dan is het vooral een kwestie van (onverwachte) kosten.

Er is echter een grote groep die erachter kwam vóór de zorg werd geleverd (38%) of tijdens het zorgtraject (37%). Wie nog moest beginnen of in een traject zat, zou kunnen overwegen om naar een andere zorgaanbieder te stappen. Ruim 1 op de 5 (21%) heeft dat inderdaad gedaan: zij zijn de behandeling gestart bij een andere zorgaanbieder, waarmee wel een contract is, of zijn tussentijds overgestapt naar een andere zorgaanbieder. Maar er zijn ook mensen die het zorgtraject uitstellen tot het volgende verzekeringsjaar (22%):

En 12 procent ziet helemaal af van de benodigde zorg:

Liever overgestapt naar een andere verzekeraar

Van degenen die hier na de overstap-deadline achter kwamen was twee derde (64%) graag naar een andere zorgverzekeraar overgestapt. Maar dat kan helaas niet meer na 31 januari (lees in het onderzoek van begin dit jaar hoe het zit met alle overstap-deadlines).

Degenen die ondanks het uitblijven van een contract met hun zorgaanbieder niet willen overstappen, willen dat niet omdat zij:

1. Verder tevreden zijn met hun zorgverzekeraar (47%)
2. Er geen vertrouwen in hebben dat het ergens anders wel goed geregeld is (28%)
3. Geen gedoe willen met andere zorgtrajecten die zij via deze verzekeraar hebben lopen (18%)
4. Tussentijds overstappen te veel gedoe vinden (17%)
5. Bang zijn dat ze ergens anders geweigerd worden (15%)

Dat een overstap niet voor iedereen even makkelijk, of überhaupt mogelijk is, blijkt uit de toelichitngen die we ontvangen. Zo geeft een respondent aan: 'Ik heb diverse ernstige chronische ziektes en daarom veel medicijnen, medische behandelingen en medische apparatuur nodig. Overstappen is geen optie vanwege de vele machtigingen, leverancierscontracten en specifieke voorwaarden.

En dan zijn er natuurlijk ook nog mensen die er bij een overstap tegenaan lopen dat die ene zorgaanbieder bij een andere verzekeraar wel gecontracteerd is, maar andere zorgaanbieders waar zij zorg afnemen dan weer niet.

Meerderheid niet gerust dat het voor 2024 wel goedkomt

Tot slot vroegen we alle bijna 18.000 ondervraagden of de informatie rondom de contracten van hun zorgverzekeraar makkelijk te vinden is. Van alle respondenten die naar deze informatie hebben gezocht, geeft de meerderheid (71%) aan dat informatie over de contracten niet makkelijk te vinden is.

Met 58 procent geeft een meerderheid van de totale groep respondenten aan dat zij er niet gerust op zijn dat hun zorgverzekeraar aankomend jaar de contracten wel op tijd rond zal hebben, waardoor zij mogelijk extra zorgkosten moeten maken. In de uitzending van maandag 13 november komt een van de deelnemers aan het onderzoek aan het woord, en bespreken we de vraag of zorgaanbieders en zorgverzekeraars gedwongen moeten worden de contracten rond te hebben op de dag dat de zorgpremies bekend worden gemaakt en jij kunt gaan kiezen. Bekijk het fragment, want hoe kun je een keuze maken als niet alle informatie bekend is?