Er zitten meer bacteriën op je badhanddoek dan je denkt, maar is dit ook zorgelijk?

Zwietering is hoogleraar levensmiddelenmicrobiologie aan de Universiteit van Wageningen, maar aan de randen van zijn vakgebied zitten ook de hygiëne in de keuken en badkamer.

Een fijne plek voor bacteriën

'Bacteriën zitten eigenlijk overal. Een uitzondering hierop zijn conservenblikken. Die zijn steriel, maar op alle andere plekken zitten bacteriën. Vooral op plekken die warm en vochtig zijn, en waar er wat te eten is voor ze', zegt Zwietering.

Om die reden zijn baddoeken dan ook een fijne plek voor bacteriën. 'Een baddoek bewaar je in de badkamer, waar het redelijk op temperatuur is. Je moet je baddoek daarom goed uithangen, zodat hij volledig kan drogen. Er zitten ook huidschilfers op je baddoek en dat is voedsel voor de bacteriën, maar als je hem goed uithangt en droogt kunnen ze minder snel groeien.'

Darmbacteriën op je baddoek

De hoogleraar vervolgt dat op baddoeken onder andere E.coli-bacteriën kunnen voorkomen. 'De bacterie is niet schadelijk voor jezelf en ook niet voor iemand anders, als die gebruik zou maken van jouw baddoek. Tenzij die persoon jouw baddoek op zou eten en zelfs dan is die meestal niet schadelijk.'

Je darmen zitten vol met bacteriën, zoals E. coli, die je onder meer helpen met het verteren van je eten. 'Daar is helemaal niets mee aan de hand, maar er zit wel eens een terrorist tussen waar je ziek van kunt worden.'

Van soortgelijke bacteriën, zoals salmonella, kun je ook ziek worden. Maar ook die moet je eerst opeten. 'Als ik mijn billen afveeg en er zit salmonella op, dan komt de bacterie op mijn huid terecht en daar doet hij niets.' Zwietering ziet E.coli- en salmonellabacteriën dan ook niet als een probleem als die op een badhanddoek zouden zitten.

'In extreme gevallen, zoals bij open wonden en tegelijkertijd een slecht immuunsysteem, kan een andere persoon er wel ziek van worden. Maar over het algemeen zie ik geen probleem. Darmbacteriën gaan van kont naar mond. Als je een salmonella-infectie hebt, je handen niet goed wast en eten maakt voor je huisgenoten, komt de bacterie in hun darmen terecht en daar kunnen ze ziek van worden, maar op de huid is er niets aan de hand.'

Huidbacteriën

Huidmicro-organismen worden over het algemeen via de huid overdragen. Voorbeelden van dergelijke bacteriën en schimmels zijn ringworm, zwemmerseczeem en stafylokokken. 'De laatstgenoemde kan geïnfecteerde puistjes veroorzaken en toevallig kan deze bacterie zowel een huidinfectie geven, als een gifstof maken in levensmiddelen.'

Zwietering legt uit: 'Als iemand deze huidinfectie heeft, eten klaarmaakt en bewaart bij hoge temperatuur, kunnen stafylokokken ook in levensmiddelen groeien en een gifstof maken waardoor je moet overgeven en diarree krijgt.'

Het probleem met dergelijke infectieziekten is dat je die van de een op de andere persoon kunt overdragen. 'Dat is het grootste risico. Als je je badhanddoek alleen voor jezelf gebruikt, dan is het enige wat je kunt doen jezelf besmetten met iets waarmee je al besmet was. Dus ik zou me daar geen zorgen over maken. Daarnaast heb je veel bacteriën ook al op je eigen huid zitten. Onze huid dient namelijk ter bescherming van de binnenkant van ons lichaam, oftewel er zitten al heel veel bacteriën en schimmels op onze huid.'

Deel je baddoek niet met iemand anders

Het komt er dus op neer dat er inderdaad bacteriën op je baddoek kunnen leven, die zich onder ideale omstandigheden (vocht en warmte), iedere vijftien minuten kunnen delen. 'Dat gaat gigantisch snel als je je baddoek bijvoorbeeld nat in een propje laat liggen. In een werkdag kan een bacterie dus uitgroeien tot tien miljoen bacteriën.'

Maar je kunt pas ziektes overdragen als je je baddoek bijvoorbeeld met je partner of kinderen deelt, wat Zwietering dan ook afraadt. 'De voorwaarden hiervoor zijn wel dat een van de personen ook daadwerkelijk een huidziekte of iets dergelijks moet hebben, maar vaak is dat niet zo. Als dat wel zo is, kun je eventueel een ziekte overdragen, maar dat zie ik niet zo snel gebeuren.'

'Zeg nooit nooit'

Er zijn wel specifieke gevallen waarbij het wel een gevaar kan vormen voor je gezondheid, vertelt de hoogleraar. 'Zeg nooit nooit. Mensen die open wonden hebben, heel erg ziek zijn of zwak immuunsysteem hebben, kunnen wel goed ziek worden van de bacteriën op de baddoek van iemand anders. 'Je kunt hierbij denken aan mensen die aids hebben, kankerpatiënten die zware (chemo)behandelingen ondergaan of mensen die een transplantatie hebben gehad.'

'In dergelijke situaties kun je van elk klein wissewasje erg ziek worden en zelfs doodgaan. Er moet dan extreme hygiëne worden gehanteerd, wat in ziekenhuizen ook gebeurt. Daar hebben ze een betere hygiëne dan in een normaal huis en dat moet ook, maar een gezond mens hoeft daar niet bang voor te zijn.'

Maak je geen zorgen over bacteriën op je eigen baddoek

Je hoeft je over het algemeen dus geen zorgen te maken. 'Een baddoek kan stinken door de bacteriegroei en het is ook niet lekker om je met een klamme badhanddoek af te drogen. Ik zou hem na drie keer douchen vervangen. In de winter hang ik mijn baddoek over de verwarming, dan is hij zo droog en kun je hem best langer gebruiken. In periodes zoals nu heb je de verwarming uitstaan, waardoor het wat langer duurt voordat hij droog is, tenzij het buiten echt warm is.'

Concluderend stelt hij dat je je niet heel erg druk hoeft te maken over de bacteriën op je baddoek. 'Ze zijn niet schadelijk voor jezelf, aangezien het je eigen bacteriehuishouding betreft. Een baddoek is iets wat je, als het goed is, persoonlijk gebruikt. Dat lijkt me het beste advies en volgens mij doet iedereen dat ook wel.'