background branding

Compensatie voor adoptiekinderen mogelijk maar overheid niet verantwoordelijk

28:06 adoptie.jpg

Adoptiekinderen mogen op zoek naar hun ouders en er is veel begrip dat zij dit willen doen, maar de Staat is niet verantwoordelijk voor het vergoeden van deze zoektocht. Dat vindt het overgrote deel van de 852 pollrespondenten. 81 procent is tegen een financiële compensatie vanuit de Staat. 15 procent vindt wel dat er een tegemoetkoming moet komen. Sommigen stellen voorwaarden aan een eventuele tegemoetkoming.

De NOS meldde onlangs dat de Nederlandse overheid niet van plan is om een financiële tegemoetkoming te bieden aan geadopteerden die op zoek willen naar hun biologische ouders. Dit blijkt uit de afwijzing van een aansprakelijkheidsclaim van jurist Dewi Deijle. Zij stelt dat de Nederlandse Staat juridisch aansprakelijk is voor misstanden bij adopties vanuit het buitenland. 

Verbod op interlandelijke adopties

Interlandelijke adopties waren de laatste tijd vele in het nieuws. Deze werden namelijk verboden nadat de commissie Joustra oordeelde dat er te veel misstanden hebben plaatsgevonden. 'De Nederlandse overheid is tekortgeschoten door jarenlang wegkijken', stelde demissionair minister Dekker voor Rechtsbescherming bij de bekendmaking van het nieuwe verbod.

Juris Dewi Deijle vindt dat er daarom onder meer een schadefonds moet komen voor geadopteerden die hun biologische familie willen zoeken of hebben gezocht. Daar stemde minister Dekker echter niet mee in. 'Uitermate teleurstellend', laat Deijle weten.

Nederlandse Staat is niet verantwoordelijk

Veel van de 81 procent die vindt dat de staat adoptiekinderen niet hoeft te ondersteunen, vinden dat de belastingbetalers zo de dupe worden van misstanden waar zij niets aan kunnen doen. 

De Nederlandse staat is niet verantwoordelijk en de belastingbetalers al helemaal niet
- Polldeelnemer

De schuld ligt volgens deze respondenten elders en niet bij de overheid. Deze zou geadopteerde kinderen niet hoeven ondersteunen in de zoektocht naar hun ouders.

Recht om afkomst te kennen

Zo'n 15 procent van alle respondenten vindt wel dat de staat adoptiekinderen financieel tegemoet moet komen. 'Ook al heeft de staat het kind niet zelf ontvreemd, het is wel een soort heling en gestolen goed kopen. En als dat al niet mag, dan is de staat in ernstige gebreken gebleven', stelt een polldeelnemer.

Iedereen heeft het recht om te weten waar je vandaan komt
- Polldeelnemer

Weten waar je vandaan komt is voor iedereen belangrijk, laat een respondent weten die zelf moeder is van vijf adoptiekinderen. 'Financiële ondersteuning in dit proces zal voor de overheid vele malen goedkoper zijn dan de kosten van geestelijke gezondheidszorg die wellicht nodig is omdat kinderen met hun afkomst blijven stoeien.' Weer iemand anders merkt op dat het op medisch vlak belangrijk kan zijn om je bewust te zijn van je afkomst vanwege eventuele genetisch overdraagbare gezondheidsproblemen.

Adoptieouders moeten zoektocht financieren

Een aantal reacties van mensen die niet vinden dat de staat compensatie moet bieden indiceren dat er wel een vergoeding moet komen, maar dat deze vanuit de adoptieouders moet komen. Een respondent vraagt zich af of de adoptieouders geen grotere rol hebben gespeeld in de misstanden dan de overheid. 'Omdat ze zo graag een kind wilden adopteren zagen ze wellicht veel door de vingers. Eigenlijk maak je dan misbruik van de situatie in een land, dan mag je later ook de kinderen en biologische ouders financieel ondersteunen voor de fouten.'

Ouders konden ook hun adoptie betalen, dus dan kunnen ze dit ook doen. Adoptie is erg duur!
- Polldeelnemer

Weer iemand anders stelt voor een soort borg verplicht te stellen bij adoptie. Een geadopteerde zou hier aanspraak op kunnen maken als er zaken slecht geregeld zijn tijdens het adoptieproces.

Misstanden door adoptiebureaus of land van herkomst

Ook stelt een deel van de respondenten dat de verantwoordelijke instanties een vergoeding moeten aanbieden. Zo zegt iemand dat de Nederlandse staat niet verantwoordelijk kan worden geacht voor geadopteerde kinderen via particuliere adoptiebureaus.

Als er dingen niet goed zijn gegaan is dat ook aan het land waaruit de adoptie heeft plaatsgevonden te wijten
- Polldeelnemer

Daarbij ligt een deel van het probleem in het land van herkomst, zo is in een aantal antwoorden te lezen. Het zou echter moeilijk zijn om financiële compensatie vanuit deze landen te regelen, merkt iemand op. 

Aantoonbaar bewijs van schuld nodig

De financiële vergoeding is alleen nodig als het bewezen kan worden dat de Nederlandse Staat daadwerkelijk verantwoordelijk is geweest voor de misstanden, vinden sommigen. Daarbij is het volgens deze respondenten van belang dat de staat iets had kunnen doen om de misstanden te voorkomen.

Of de staat verantwoordelijk is, moet door een onafhankelijke commissie uitgezocht worden.
- Polldeelnemer

Financiering onder voorwaarden

Wel wordt door velen die positief zijn over de compensatie aangegeven dat er voorwaarden verbonden moeten zijn aan het bedrag dat de adoptiekinderen ontvangen. Zo stelt een respondent dat de kosten verantwoord moeten worden en dat de compensatie alleen gebruikt mag worden voor het zoeken naar de ouders. 'Eventuele reizen, verblijven aldaar of het over laten komen van ouders hiernaartoe dienen niet daartoe te behoren; dit is niet anders dan bij correct uitgevoerde adopties.'

Dit is ook de voornaamste motivatie van de 4 procent die 'misschien' antwoorden. Zo stelt iemand voor om de helft van de kosten tot een vooraf vastgesteld maximum te vergoeden. Daarnaast vraagt een geadopteerde respondent zich af of financiële steun wel de oplossing is als een adoptieland niet mee wil werken aan de zoekactie.

Update

Staat wil adoptiekinderen Sri Lanka niet financieel steunen

De Nederlandse staat heeft laten weten 12 adoptiekinderen uit Sri Lanka geen schadevergoeding te willen betalen voor de kosten die zij gemaakt hebben bij de zoektocht naar hun biologische ouders, waaronder DNA-testen, reizen en geleden psychische schade. Een advocaat had namens de adoptiekindingen een aansprakelijkheidsclaim ingediend.

Over de poll over financiële steun voor adoptiekinderen

De poll over financiële steun voor adoptiekinderen bij de zoektocht naar hun biologische ouders is tussen 8 en 15 juni 2021 beantwoord door 852 mensen. Wil jij ook je mening geven? Meld je aan als panellid, je ontvangt dan uitnodingen voor onze onderzoeken in je mail.