Anticonceptie moet gratis zijn, vindt twee derde van ruim 5000 pollrespondenten

Een beslissing los van politieke grillen

Dat de overheid anticonceptie moet verstrekken is geen politieke overweging maar een recht, stelt Femke Zeven, algemeen manager bij Clara Wichmann. En de politiek heeft zelfs al eens besloten er iets aan te doen: na overhandiging van ruim 55.000 handtekeningen, nam de Tweede Kamer een motie voor gratis anticonceptie aan. Echter, het demissionaire kabinet heeft deze motie naast zich neergelegd. Met een stap naar de rechter proberen de organisaties het recht nu voor eens en voor altijd vast te leggen, los van de politieke grillen. Als dit recht eenmaal vastligt, moet de Nederlandse staat er zorg voor dragen dat het wordt uitgevoerd.

Niet meebetalen aan 'losbandige levensstijl'

Veel tegenstanders van gratis anticonceptie vinden niet per se dat de vrouw in haar eentje voor de kosten moet opdraaien: 'Het krijgen van kinderen is primair de verantwoordelijkheid van de mensen zelf. Hetzelfde geldt voor het hebben van seks. Dus moeten de mensen ook zelf maatregelen nemen of niet. De kosten? Zelf betalen!' Dit zou dan gelden voor zowel de mannen als de vrouwen. Andere tegenstanders willen niet meebetalen aan een 'losbandige levensstijl': 'Als iemand zo wenst te leven en niet zwanger wil raken, mag dat diegene ook wat kosten.' Terwijl ook binnen relaties het bijna altijd de vrouw is die de anticonceptie betaalt, zo laat ook een vrouwelijke respondent weten: 'Ik heb altijd zelf voor de pil betaald. Mijn partners vonden dit heel vanzelfsprekend, ook de beide keren dat ik langdurig een huishouden met een mannelijke partner voerde.'

'It takes two', waarom betaalt er dan maar één?

Voorstanders dragen hetzelfde argument aan, maar benadrukken dat er meer mensen dan alleen een vrouw betrokken zijn bij een potentiële zwangerschap: 'Een zwangerschap ontstaat door een handeling waarbij twee mensen betrokken zijn, een man en een vrouw', licht iemand de keuze toe. Een ander vult aan dat het discriminatie is dat dan alleen de vrouwen voor de kosten moeten opdraaien. Het idee is dus mooi, stellen deze pollrespondenten, maar het gaat vaak anders: 'Mannen zouden ook hieraan mee moeten betalen maar in de praktijk gebeurt dit niet. Dan maar volledig gratis.'

Ook anderen vinden dat iederéén mee mag betalen, omdat het de hele maatschappij aangaat: 'Mensen zullen altijd doorgaan met seksen, maar er hoeven geen kinderen van te komen zodat er minder druk is op de maatschappij en het milieu.'

'Dan maar een paar nagellakjes minder'

Veel tegenstanders brengen in dat de pil helemaal niet veel geld kost en dat de vrouw dan maar iets anders moet laten, zoals roken, tattoos, een iPhone of vakantie: 'Het kost bijna niets. Volslagen nonsens om de pil vanwege geldgebrek te stoppen. Dan maar een paar nagellakjes minder. Het is geen medicijn tegen een aandoening. De vrouw kiest er zelf voor.' Meerdere pollrespondenten bewijzen het tegendeel: 'Anticonceptie is er niet alleen om te voorkomen dat je zwanger wordt van seks. Maar ook helpt het bij veel mensen tegen enorme menstruatiepijn en overmatig bloeden. Ik bijvoorbeeld gebruik de anticonceptiepil omdat ik anders letterlijk doodbloed. Nu wordt de pil nog vergoed want ik ben 20 maar ik heb niet veel te besteden en ben er oprecht bang voor dat de pil niet zou kunnen betalen wanneer ik 21 wordt, en dus op de eerste hulp beland hierdoor. Niet bepaald goedkoper voor de verzekeraar.'

Hoewel de kosten voor de anticonceptiepil inderdaad niet erg hoog zijn, laat het bovenstaande voorbeeld zien dat dit afhankelijk is van ieders persoonlijke situatie. Zo zegt ook Zeven, van Clara Wichmann: 'Mensen met genoeg geld kunnen zich er weinig voorstelling van maken dat 50 euro per jaar kan veel geld zijn.' Bovendien loopt het door de jaren heen wel behoorlijk op, zo laat een andere respondent weten: 'Al met al vertegenwoordigt dit opgeteld in het leven van de individuele vrouw, denk ik, een behoorlijk bedrag.' Daarbij komt ook nog dat de pil niet de enige vorm is van anticonceptie, en ook niet voor iedereen geschikt, en bij andere vormen kunnen de kosten flink oplopen.

'Abortus is duurder dan de pil'

Bovendien, zo vullen sommigen aan: 'Als er weer een moeder in de bijstand komt, is dat veel duurder.' En wat te denken van een kind dat ongewenst en ongepland ter wereld komt? 'Je wil als kind altijd voor 100% gewenst zijn en géén "moetje".' Veel mensen halen ook het voorkomen van abortussen erbij: 'Het voorkomt een heleboel verdrietige vrouwen omdat ze zonder anticonceptie beslissingen moeten nemen die ze lieven niet nemen.' En, zo geeft een ander aan: 'Deze ingreep is duurder dan de pil.