Afwachten of nu toeslaan? Een woning vinden wordt steeds moeilijker, denken huurders en kopers
Meer dan een kwart van ruim 20.000 door Radar ondervraagde mensen heeft een verhuiswens. Maar bijna iedereen is pessimistisch over de kansen op de woningmarkt: zij verwachten dat een geschikte koop- of huurwoning vinden alleen maar lastiger wordt. Toch hebben de meesten niet het idee dat nu hét moment is om toe te slaan. Wat houdt ze tegen, en waar zitten de lichtpuntjes?
Van alle 20.000 ondervraagden heeft 28 procent een verhuiswens. 8 procent wil nu verhuizen, nog eens 20 procent wil dat op korte termijn. We geven hieronder eerst de cijfers over de mensen die op de koopmarkt zoeken, daaronder die van de mensen die (ook) op de verhuurmarkt kijken.
Kopen: beter even afwachten?
Een kleine meerderheid zoekt (onder meer) op de koopmarkt. Van deze groep heeft de helft het gevoel dat ze op dit moment beter even kunnen afwachten. Slechts 8 procent heeft het idee dat ze juist nu de vaart erachter moeten zetten.
Bijna 90 procent van degenen met een verhuiswens denkt dat het vinden van een geschikte koopwoning er niet makkelijker op wordt. 45 procent verwacht dat de kansen gelijk blijven, 44 procent verwacht dat het moeilijker wordt om een koophuis te bemachtigen.
Te veel mensen willen een woning, meer vraag dan aanbod, zèker in een redelijke prijsklasse!- Respondent die te weinig aanbod ziet op de koopmarkt
Dit zijn de voornaamste redenen om te denken dat kopen lastiger wordt:
- Er is te weinig aanbod binnen mijn wensen (71%)
- Ik kan minder hypotheek krijgen door de stijgende rente (31%)
- Ik kan minder hypotheek betalen vanwege stijgende lasten (23%)
- Ik kan minder hypotheek krijgen door de aangescherpte hypotheeknormen (17%)
- Ik heb minder/geen overwaarde op mijn huis (8%)
Je moet meer eigen geld hebben, heb ik niet door stijgende lasten- Respondent die aangeeft minder hypotheek te kunnen betalen
Lees ook: Jubelton afgeschafd: zij maken gebruik van de reservetijd
Behalve geen of minder overwaarde, geven veel mensen aan dat ze minder terugkrijgen voor hun woning: 'Ik moet er duur voor terug kopen.' Of ze durven het niet aan omdat ze bang zijn voor dubbele woonlasten als ze hun huidige woning niet kwijtraken.
Wij zijn 71 en 75 jaar oud. Willen wel kleiner wonen maar betalen nu 330 euro hypotheek per maand. Voor die prijs krijgen we nooit een andere woning- Ook met (fikse) overwaarde kun je vastzitten op de woningmarkt
Lees ook: 90% heeft overwaarde, maar kan toch geen kant op
Slechts 11 procent verwacht dat het voor hen makkelijker wordt om een woning te kopen. Dit zijn de meest genoemde redenen om te denken dat kopen makkelijker wordt:
- Ik maak meer kans omdat er niet meer (veel) wordt overboden (54%)
- Er is meer aanbod binnen mijn wensen (39%)
De vraagprijzen worden weer normaler- Respondent die denkt dat de kansen op een koophuis stijgen
Toch geven ook binnen deze groep veel mensen aan dat er nog steeds te weinig aanbod is binnen de wensen (24%) en dat zij minder hypotheek kunnen krijgen (10%).
Zoekenden op huurmarkt nog pessimistischer
Van alle woningzoekenden kijkt 59 procent (ook) op de huurmarkt. Daar denkt slechts 1 procent dat het makkelijker wordt om te verhuizen:
Als het weer gemakkelijker en betaalbaarder wordt om te kopen, komen er hopelijk meer huurhuizen vrij- Zoekende op de huurmarkt richt hoop op koopmarkt
15 procent denkt dat het even moeilijk of makkelijk blijft (eigenlijk vooral even moeilijk):
Ik ben al 5 maanden bezig en een bezichtiging is zelfs onmogelijk om voor elkaar te krijgen, binnen no time is het verhuurd!- Zoekende op de huurmarkt loopt tegen schaarste aan
Verreweg de grootste groep, bijna 80 procent, denkt dat het alleen maar moeilijker wordt om te verhuizen. Zo noemt iemand dat het vanwege de hoge huur niet lukt om de kosten voor de verhuizing zelf op te brengen:
'Sparen voor een verhuizing zit er niet in'
'Vanwege de extreem hoge huurprijzen (ik betaal nu 1.600 euro huur per maand excl. overige vaste lasten) en de extra maanden borg die vooruit betaald moeten worden is het lastig om hiervoor te sparen. En dan moet ook de verhuizing zelf nog worden betaald…'
- Respondent over (onhaalbare) bijkomende kosten van een verhuizing
Veel mensen geven aan dat zij als alleenstaande of stel best ruimte willen maken voor een gezin met kinderen, maar dat dit financieel niets oplevert, of zelfs nadeliger is:
Kleiner wonen? Meer betalen!
'Ik heb een mooie 4 kamer woning. Ik wil naar seniorenwoning. Dit appartement goed voor een gezin. Mijn verhuurder gemaild, aub heeft u iets kleiner voor mij en iets goedkoper. Reactie was we hebben wel kleiner maar dan gaat u meer betalen dan nu. Dan blijf ik zitten en houd alleen een 4 kamer woning vast.'
- Respondent die kleiner wil wonen, maar niet tegen een hogere huur
Mensen zien wel dat er initiatieven zijn op de woningmarkt, zoals een nieuw puntensysteem, of voorrang voor mensen die al in de regio wonen. Maar dit soort regelingen werkt niet altijd in ieders voordeel. En sommigen hebben er een hard hoofd in, want, zoals deze respondent het verwoordt:
Er zijn sowieso niet genoeg huurwoningen. Zit al 8 jaar met kind bij ouders- Respondent die zoekende is op de huurmarkt
Dalend aanbod, stijgende prijzen
De veranderingen die zoekenden op de huurmarkt zien, zijn stijgende prijzen en steeds minder beschikbare huurwoningen. Er zijn verschillen waarneembaar tussen de stad en het dorp of buitengebied. Zo zien meer mensen in de stad huurstijgingen dan in het dorp of buitengebied. En zien meer mensen in de dorpen en buitengebieden het huuraanbod afnemen. Maar op beide vlakken geldt de trend: stijgende prijzen en dalend aanbod.
Over het onderzoek naar de woningmarkt
De vragenlijst over de huur- en koopmarkt is ingevuld door 20.039 mensen, tussen 18 januari en 6 februari 2023. De meesten zijn lid van het Radar Testpanel, daarnaast hebben mensen de vragenlijst via een link op de site en socials de vragenlijst ingevuld. Vaker je mening en ervaringen delen? Meld je (gratis en vrijblijvend) aan voor het panel, dan ontvang je voortaan een uitnodiging én delen we resultaten met je.